Canadese arts beweert ten onrechte dat pandemie een ‘hoax’ is

Beweringen door Hodkinson circuleren in meer dan 20 Nederlandstalige Facebook-posts die vanaf 19 november 2020 verschenen. “Maker van Covid tests zegt dat pandemie grootste hoax ooit is,” kopt een screenshot van een artikel in één post. Volgens het artikel zei Hodkinson, “er is een volkomen ongegronde publieke hysterie, aangestuurd door de media en politici.”

Andere posts, zoals deze, melden dat Hodkinson zei dat de Covid-19 pandemie, “moet worden gezien als niets meer dan een slecht griepseizoen”. 

Nederlandse Facebook-gebruikers deelden ook links naar artikelen over Hodkinson’s claims op ademvrij.nu, een website tegen de mondkapjesplicht, en ZeroHedge, een website die eerder ten onrechte verkondigde dat het nieuwe coronavirus niet gevaarlijker is dan de griep. Deze bewering werd hier ontkracht door AFP Factcheck. 

Hodkinson’s beweringen verschenen ook in Facebook-posts die duizenden keren werden gedeeld in talen waaronder Engels, Pools, Slowaaks en Servisch. De Canadese politicus Randy Hillier, een provinciaal parlementslid in Ontario, deelde de beweringen op Facebook en Instagram. 

Hodkinson maakte de opmerkingen in een online vergadering van de gemeenteraad van Edmonton, in de Canadese provincie Alberta, op 13 november 2020. Hij begint zijn speech, commentaar op een voorstel over mondkapjes, met, “wat ik ga zeggen is lekentaal en bot. Het is een tegengeluid.”

Hij vervolgt, “er is een volkomen ongegronde publieke hysterie, aangestuurd door de media en politici. Het is schandalig. Dit is de grootste hoax ooit gepleegd op een nietsvermoedend publiek.”

Hodkinson is patholoog en beweert voorzitter te zijn van een bedrijf in North Carolina, VS, dat Covid-19 tests verkoopt. Hij wordt genoemd als uitvoerend voorzitter op de website van MutantDx, een bedrijf in North Carolina dat volgens de website kankerdiagnoses ontwikkelt. De woorden Covid-19, Covid, corona en coronavirus komen nergens op de website van MutantDx voor. MutantDx wordt niet genoemd in lijsten van Covid-19 testapparatuur goedgekeurd door de Canadese en Amerikaanse gezondheidsdiensten. 

Hij wordt ook genoemd als CEO van twee bedrijven, hier en hier, die deskundig advies verstrekken aan advocaten en anderen. 

Zijn beweringen zijn tegengesproken door gezondheidsautoriteiten en medische experts.

Het gezondheidsministerie van Alberta “respecteert Dr Hodkinson’s kwalificaties als arts, maar is het oneens met zijn beoordeling van Covid-19 en neemt geen advies van hem aan wat betreft de aanpak van de pandemie door de regering,” aldus Steve Buick, een woordvoerder voor het provinciale ministerie van volksgezondheid, in een e-mail aan AFP. 

Hij voegde toe dat de minister en regering, “blijven vertrouwen op het advies van Dr. Deena Hinshaw, Chief Medical Officer of Health.”

Alberta Health Services, de provinciale gezondheidsdienst, tweette dat Hodkinson “geen formele affiliatie” heeft met gezondheidsinstanties en riep mensen op provinciale richtlijnen te volgen. 

De Medische Associatie van Alberta tweette, “de Alberta afdeling van laboratoriumartsen deelt geen van de meningen van het individu in kwestie”. De organisatie voegde toe dat het “het gebruik van maskers, handen wassen en afstand houden onderschrijft, samen met alle andere volksgezondheidsmaatregelen om de verspreiding van Covid-19 te voorkomen.”

Het Canadese Koninklijk college van artsen en chirurgen, waar Hodkinson gecertificeerd werd, nam ook afstand van de uitspraken van de patholoog. 

“Het Koninklijk college ondersteunt alle volksgezondheidsadviezen gegeven door de Chief Public Health Officer van Canada, inclusief aanbevelingen om afstand te houden en mondkapjes te dragen om de overdracht van Covid-19 te helpen voorkomen,” aldus een verklaring.  

Het Koninklijk college zegt ook dat beweringen dat Hodkinson voorzitter is of was van het college onjuist zijn. “We willen duidelijk maken dat Dr Hodkinson de positie van voorzitter van het Koninklijk college van artsen en chirurgen van Canada niet houdt en nooit gehouden heeft.” 

Hodkinson zei dat de gemeenteraad van Edmonton “om de tuin werd geleid” door Hinshaw en deed een oproep om de provincie “morgen” te heropenen. 

Alberta, de provincie die op 2 december 2020 de meest actieve Covid-19 gevallen in Canada had, verbood op 24 november sociale bijeenkomsten in huis als onderdeel van strengere maatregelen. Mondkapjes werden verplicht in alle binnenwerkplekken in de twee grootste steden van de provincie, waar momenteel meer dan 17.000 mensen Covid-19 hebben. 

Hodkinson bevestigde aan AFP dat hij de beweringen daadwerkelijk maakte bij de gemeenteraad van Edmonton en zei, “ik sta nadrukkelijk achter mijn opmerkingen.” 

Tijdens zijn speech maakte Hodkinson onjuiste of onbewezen beweringen, die hier door AFP onderzocht zijn: 

1. "Het moet gezien worden als niets meer dan een slecht griepseizoen” - ONWAAR

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) overlijden jaarlijks tussen de 290.000 en 650.000 mensen aan complicaties van de griep, of influenza. Wereldwijd zijn er al meer dan 1,4 miljoen sterfgevallen door Covid-19.

In Nederland was de gemiddelde oversterfte in de afgelopen vijf griepepidemieën 6.443, aldus het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) schat de oversterfte in de eerste 11 weken van de Covid-19 pandemie op 10.164. 

Davinder Sidhu, voorzitter van de Alberta afdeling van laboratoriumartsen, vertelde AFP telefonisch, “dit is meer dan een simpele griep. Dit is een nieuw virus waar ons immuunsysteem nog niet eerder mee te maken heeft gehad.” 

“We hebben niet genoeg begrip over hoe het immuunsysteem van mensen reageert op dit virus en vaak gebeurt de schade door de immuunrespons op dit virus,” voegt hij toe. 

AFP Factcheck ontkrachtte eerder onjuiste beweringen over sterfte door Covid-19 in vergelijking met de griep. 

2. “Mondkapjes zijn totaal nutteloos, er bestaat totaal geen bewijs voor hun effectiviteit … Afstand houden is nutteloos omdat Covid zich verspreidt door aerosols die 30 meter afleggen voordat ze landen” - ONWAAR

Een studie die op 27 juni 2020 in The Lancet werd gepubliceerd en door de WHO werd gefinancierd bekeek 172 onderzoeken, uit 16 landen, over de effectiviteit van beschermingsmiddelen en afstand houden. De studie bevond dat “huidig beleid van ten minste 1 meter afstand houden wordt geassocieerd met een grote afname in besmettingen, en afstanden van 2 meter kunnen nog effectiever zijn.”  

De auteurs voegden toe, “het gebruik van mondkapjes kunnen resulteren in een grote afname van risico op besmetting.” 

Veel gezondheidsfunctionarissen baseren hun beslissingen op richtlijnen van de WHO, die hier gevonden kunnen worden.  

In Nederland is in de afgelopen maanden veel gediscussieerd over de effectiviteit van niet-medische mondkapjes, het type dat inmiddels verplicht is in openbare binnenruimtes. 

Op de website van het RIVM staat, “waarschijnlijk helpen niet-medische mondkapjes maar beperkt bij het voorkomen van besmetting van anderen.” De organisatie heeft meermaals benadrukt dat het behouden van anderhalve meter afstand en thuis blijven bij symptomen belangrijker zijn voor het tegengaan van besmettingen. 

Het RIVM schrijft echter ook dat “niet-medische mondneusmaskers mogelijk enigszins [bijdragen] aan het beperken van verspreiding van Covid-19 door pre-symptomatische patiënten in openbare ruimten waar voldoende afstand houden niet altijd mogelijk is,” zoals in het openbaar vervoer. 

De aanbevelingen van RIVM om besmetting van Covid-19 te voorkomen zijn onder andere vaak handen wassen, niezen en hoesten in de binnenkant van de elleboog en anderhalve meter afstand houden. 

Sidhu wijst Hodkinson’s bewering over mondkapjes van de hand. “Dat zou logisch zijn als de virusdeeltjes niet ook zouden vastzitten aan waterdruppeltjes, die door de meeste mondkapjes worden opgevangen, wat verspreiding van de ziekte voorkomt,” zei hij. 

Aerosols, benoemd door Hodkinson, zijn microscopisch kleine druppeltjes die worden uitgestoten tijdens het ademen en praten. Omdat ze kleiner zijn dan druppeltjes die worden uitgestoten bij het hoesten of niezen kunnen ze langer in de lucht blijven hangen en grotere afstanden afleggen. 

De Amerikaanse gezondheidsdienst CDC heeft aerosols toegevoegd aan de lijst van manieren waarop het virus zich kan verspreiden. Men denkt echter nog altijd dat de grotere druppels, die volgens het RIVM zelden meer dan 1,5 meter afleggen, de belangrijkste verspreidingsroute zijn. Kortom: afstand houden is cruciaal. 

AFP Factcheck heeft talloze onjuiste en misleidende beweringen ontkracht over mondkapjes, zoals hier, hier en hier. 

3. “Positieve resultaten betekenen geen klinische infectie. Het leidt simpelweg tot publieke hysterie en al het testen moet stoppen tenzij je het ziekenhuis binnenkomt met ademhalingsproblemen” - MISLEIDEND

Barry Pakes, universitair docent aan de Dalla Lana school voor volksgezondheid van de Universiteit van Toronto, weerlegt deze bewering en benadrukt het belang van testen. 

In een e-mail schreef hij, “een positieve test, tenzij het een zeldzaam fout-positief resultaat is, geeft wel degelijk de mogelijkheid aan voor zowel ziekte als het doorgeven van infectie.”

De PCR-tests die werken met een uitstrijkje uit de neus en keel hebben een fout-positief percentage dat dicht bij de nul ligt, volgens dit artikel over de verschillende soorten tests op een blog van de Harvard Medical School. Dit betekent dat ze zelden een positief resultaat geven bij mensen die het  SARS-CoV-2 virus niet bij zich dragen. 

Zoals deze factcheck uitlegt detecteert de PCR test specifiek het SARS-CoV-2 virus, dat Covid-19 veroorzaakt, maar kan de test geen onderscheid maken tussen "levend" virus en non-infectieus RNA. De website van het RIVM legt uit dat het mogelijk is dat stukjes virus tot weken na de besmetting achterblijven in de keel, zonder dat ze nog besmettelijk zijn voor anderen. 

“De kans dat hierdoor een positieve testuitslag komt is vooral aanwezig bij een laag en dalend aantal infecties in een land, of als je mensen gaat testen die geen klachten hebben. Bij een stijgend en hoog aantal infecties zal een positieve uitslag ook in verreweg de meeste gevallen komen door een recente besmetting,” aldus het RIVM.

Pakes, van de universiteit van Toronto, zegt, “we moeten absoluut iedereen die besmet zou kunnen zijn testen zodat we effectief contactonderzoek kunnen doen, zodat mensen in zelf-isolatie kunnen gaan en zo besmettingen kunnen verminderen, en zodat we beter kunnen begrijpen waar we staan in de pandemie en hoe we erop moeten reageren.”

De Nederlandse overheid beveelt testen aan voor iedereen die symptomen ervaart die overeenkomen met het nieuwe coronavirus.

AFP Factcheck ontkrachtte hier eerder onjuiste beweringen over Covid-19 tests.

4. “Het enige dat u hoeft te doen is de kwetsbaren te beschermen en ze allemaal, in de verpleeghuizen die onder uw controle staan, elke dag 3.000 tot 5.000 internationale eenheden vitamine D te geven, waarvan is aangetoond dat het de kans op infectie drastisch verlaagt”- ONBEWEZEN

Het wetenschappelijk debat over de werkzaamheid van vitamine D tegen Covid-19 is nog niet beslecht. 

Onderzoek is aan de gang, maar tekorten aan vitamine D zijn in verband gebracht met een verhoogde kans op sterfte bij Covid-19-patiënten in een studie in Scientific Reports.

“Vitamine D tekort verhoogt de kans op ernstige ziekte na besmetting met SARS-CoV-2 aanzienlijk. De intensiteit van de ontstekingsreactie is ook hoger bij Covid-19 patiënten met vitamine D tekort,” concludeerden de auteurs, die vitamine D supplementen aanbevelen aan risicogroepen. 

Een studie gepubliceerd in The Lancet gaf aanbevelingen voor een dagelijkse inname van vitamine D die veel lager ligt dan die van Hodkinson. De auteurs suggereerden een dosis van 400 tot 800 internationale eenheden van vitamine D per dag, voor gezondheid van botten en spieren en “een kans dat de implementatie ervan ook de impact van Covid-19 kan verminderen in populaties waar tekort aan vitamine D veel voorkomt”. 

Een andere studie, gepubliceerd in Clinical Medicine, waarschuwde, “er is een kans op vitamine D-toxiciteit. Daarom mag meer dan het gebruikelijke dagelijkse supplement alleen onder medisch toezicht worden ingenomen.” 

Pakes voegde toe, “vitamine D is in verband gebracht met bescherming tegen ernstige infecties, maar het gebruik ervan als profylacticum [preventief middel] is verre van wetenschappelijk onderbouwd.” 

Hij en Sidhu, de onderzoeker uit Calgary, zijn het erover eens dat meer onderzoek nodig is. 

AFP Factcheck onderzocht al eerder beweringen over vrij verkrijgbare Covid-19 “geneesmiddelen”, waaronder vitaminesupplementen.