Video van de Amerikaanse minister van Volksgezondheid Kennedy over coronavaccinaties werd gemanipuleerd

In de wijdverspreide video stapt Robert F. Kennedy Jr naar het spreekgestoelte en na een paar dankwoorden lijkt de Amerikaanse minister in het Engels te zeggen: "Met pijn in het hart moet ik aankondigen dat de complottheoretici weer eens gelijk hadden." 

In een Facebookbericht van 13 augustus 2025 deelde een gebruiker deze video met het bijschrift "RFK Jr. gooit weer een bom: even meelezen Nederlandse overheid, want hoe lang blijven jullie dit nog ontkennen? ! ". Andere socialemediagebruikers reageren geschokt onder het bericht: "eindelijk officieel" of "de verantwoordelijken moeten zich daar nu voor de rechter gaan verantwoorden". 

De audio van de video is echter gemanipuleerd. Kennedy wordt in de mond gelegd dat mRNA-vaccins tegen het coronavirus verschillende ziekten zouden veroorzaken, "waaronder, maar niet beperkt tot, turbokanker, hartfalen, extreme bloedstolsels en mogelijk homoseksualiteit". Ook zou Kennedy zogezegd de Amerikaanse immunoloog en voormalig coronadviseur van de regering Anthony Fauci een "kobold" noemen. 

Image

Screenshot van een gemanipuleerde video op Facebook. Genomen op 19/8/25. Rood kruis door AFP toegevoegd.

De video werd ook verspreid in andere talen, zoals het Duits en het Engels. De eerste versie van de video werd op 7 augustus 2025 gedeeld – twee dagen na de aankondiging van het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid dat het niet langer onderzoek en ontwikkeling van mRNA-vaccins in de Verenigde Staten zou financieren.

Volgens de vermelding in het bericht zelf is de video in de post afkomstig van het Engelstalige X-account Maverick Alexander. In de biografie van het account staat dat het "voornamelijk satire" verspreidt. Ook aan het einde van de video wordt met de Engelstalige tekst "unreal: lacking in reality, substance or genuineness" aangegeven dat de inhoud van de video gemanipuleerd is en niet serieus bedoeld is.

Veel gebruikers lijken de video echter niet helemaal te bekijken, omdat ze de "uitspraken" van Kennedy serieus nemen en delen.

Video toont persconferentie over 7-OH

Zowel aan het Duitstalige bericht als aan het Engelstalige bericht op X van Maverick Alexander is een community note toegevoegd. Dat is een opmerking van gebruikers waarmee ze berichten van anderen kunnen aanvullen met context of kunnen corrigeren. Daarin wordt beweerd dat de video gemanipuleerd is en wordt een link naar de vermoedelijke originele video op YouTube gegeven.

De gelinkte video werd op 29 juli 2025 gepubliceerd op het YouTube-account van de lokale zender Fox 5 Washington DC (hier gearchiveerd). Daarin spreken Kennedy, de Amerikaanse viceminister van Volksgezondheid Jim O'Neill, Martin Makary van de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) en de senator van Oklahoma, Markwayne Mullin, tijdens een persconferentie over het kratomderivaat 7-hydroxymitragyne (7-OH) en de classificatie ervan als zogenaamde "gereguleerde stof" om misbruik tegen te gaan.

Dit is een stof die voorkomt uit de kratomboom, een plant afkomstig uit Zuidoost-Azië. Het Europees Waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving verklaart op zijn website dat kleine doses van deze stof "stimulerende effecten" hebben en worden "gebruikt om vermoeidheid tijdens lange werkdagen tegen te gaan", "terwijl grotere doses kalmerende en verdovende effecten hebben". Bovendien kunnen gebruikers er afhankelijk van worden en in combinatie met verschillende medicijnen ernstige bijwerkingen door ondervinden.

De Amerikaanse regering wil 7-OH classificeren als een "gereguleerde stof" en zo het misbruik ervan tegengaan. Producten met deze stof zijn namelijk steeds gemakkelijker verkrijgbaar en de verpakkingen zijn vaak vooral aantrekkelijk voor kinderen. De FDA wil hiermee een nieuwe opioïdencrisis voorkomen, zo verklaarde de autoriteit in een persbericht van 29 juli 2025.

Kennedy spreekt over zijn eigen verslaving

De achtergrond in de originele video, waarin verschillende vlaggen te zien zijn, evenals het grijze pak en de stropdas van minister van Volksgezondheid Kennedy, komen overeen met de achtergrond en de kleding van Kennedy in de clip die momenteel online wordt gedeeld. Deze begint op minuut 20:20 van de YouTube-video. Gedurende de eerste 16 seconden, waarin Kennedy verschillende personen bedankt, is het geluidsspoor identiek.

Vervolgens spreekt hij in de originele video, naar aanleiding van de geplande classificatie van 7-OH als gereguleerde stof, over zijn eigen 14 jaar durende heroïneverslaving, waarvan hij al 43 jaar "genezen" is. In zijn toespraak en de daaropvolgende antwoorden op vragen van de aanwezige journalisten komen de uitspraken uit de online gedeelde clip niet voor.

AFP analyseerde de gewijzigde audiotrack ook met de AI-detectietools Deepfake Total van het Fraunhofer Instituut en met behulp van de Invid Weverify-tool, die AFP mee hielp ontwikkelen. De resultaten wezen echter niet ondubbelzinnig op manipulatie van de audiotrack met kunstmatige intelligentie. Dat betekent echter niet dat de inhoud niet is bewerkt. AFP kon immers duidelijke verschillen aantonen in vergelijking met de originele video. Mogelijk zijn voor de bewerking van de clip programma's gebruikt waarop de gebruikte AI-detectietools niet zijn getraind, of kon de manipulatie niet worden geïdentificeerd vanwege de upload naar X. Bestanden kunnen namelijk worden gewijzigd wanneer ze worden geüpload naar een ander platform.

Een zoekopdracht met trefwoorden naar de vermeende beweringen van de Amerikaanse minister van Volksgezondheid leverde evenmin resultaat op. Kennedy heeft zich in het verleden herhaaldelijk sceptisch en misleidend uitgelaten over vaccinaties. Voordat hij minister van Volksgezondheid werd, was hij voorzitter van de Amerikaanse vaccinatiekritische organisatie Children's Health Defense. AFP weerlegde al meerdere keren onjuiste informatie van deze organisatie.

Lees hier meer factchecks door AFP over vaccinaties.