Zorgmedewerker had reactie op een chemisch ontsmet N95-masker, niet een gewoon mondkapje

  • Dit artikel is meer dan een jaar oud.
  • Gepubliceerd op 9 oktober 2020 om 15:49
  • Leestijd: 6 min
  • Door: Marion DAUTRY, AFP Belgrado
Een Facebook-post met daarin foto’s van een vrouw met rode plekken op haar gezicht werd bijna 800 keer gedeeld sinds september. Het bijschrift suggereert dat ze de verwondingen opliep door het dragen van een mondkapje. Hoewel de foto’s echt zijn is de vrouw een zorgmedewerker die uitlegde dat haar huid reageerde op chemicaliën in een hergebruikt N95-masker op werk. Het kwam niet door het langdurig dragen van de chirurgische of stoffen mondkapjes die worden geadviseerd aan het algemene publiek. 

“En dan zeggen ze dat het gezond is. Volg je hart en zet geen masker meer op!” luidt het bijschrift van een Facebook-post die 12 september 2020 gepubliceerd werd en sindsdien bijna 800 keer is gedeeld. De post bevat twee foto’s van een vrouw met wonden op haar wangen en kin. 

Hoewel de oorzaak van de rode plekken en schaafwonden niet wordt uitgelegd in de post, vertelt de auteur in een reactie op een comment dat het komt door “hele dagen met een mondkapje lopen” en “geen frisse zuurstof, maar de hele dag je eigen afvalstoffen weer inademen”.

Image
Screenshot van de Facebook-post, gemaakt op 8 oktober 2020

Soortgelijke beweringen werden duizenden keren gedeeld in Facebook-posts in talen waaronder Frans en Servisch

In werkelijkheid werden de brandwonden veroorzaakt door chemicaliën die over waren gebleven op een N95-masker na ontsmetting, aldus de vrouw in de foto’s op haar eigen Facebook-profiel. 

N95-masker

Een omgekeerde beeldzoekopdracht met Google van één van de foto’s uit de post leidt naar een andere post in het Sloveens. Hier staan dezelfde foto’s in betere kwaliteit. Een omgekeerde beeldzoekopdracht met één van deze foto’s leidt naar een tweet met daarin een screenshot van een Facebook-post. Hierin is de naam van de Facebook-gebruiker die het bericht oorspronkelijk deelde zichtbaar: Pixie Carpenter.

Image
Screenshots van Google beeldzoekopdracht naar de oorspronkelijke foto’s, gemaakt op 8 september 2020

Carpenter beschrijft zichzelf op Facebook als radiologisch technoloog aan het Vanderbilt University Medisch Centrum (VUMC) in Nashville, Tennessee. Ze publiceerde de foto’s op 13 augustus 2020. 

Op 8 augustus plaatste ze een eerdere serie foto’s van haarzelf met rode plekken op haar gezicht. In het bijschrift legt ze uit dat die het resultaat waren van “hergebruikte N95-maskers”. 

“Ik droeg een N95-masker dat ontsmet was en het heeft mijn gezicht verbrand. Ik droeg het ongeveer drie uur voordat ik me realiseerde dat er iets mis was,” zegt ze in een video op haar Facebook-pagina. “Het doet nog steeds extreem veel pijn. Ik kan niet eens mijn gezicht wassen zonder te huilen.” 

Geconfronteerd met een wereldwijd tekort aan persoonlijke beschermingsmiddelen begonnen sommige ziekenhuizen met het hergebruiken van N95-maskers, na chemische ontsmetting. 

Het Vanderbilt University Medisch Centrum kondigde in april 2020 aan dat het “was begonnen damp van waterstofperoxide te gebruiken, zoals goedgekeurd door de Food and Drug Administration (FDA), voor het steriliseren van N95-maskers die worden gebruikt door zorgmedewerkers om hen te beschermen tegen Covid-19.” 

“Ontsmetting is een proces om het aantal ziekteverwekkers op gebruikte filterende gezichtsmaskers te verminderen voor hergebruik. Het wordt toegepast om het risico op zelfbesmetting te verlagen. Ontsmetting en hergebruik dient alleen te gebeuren waar tekorten aan [N95-maskers] bestaan,” aldus de website van Amerikaanse gezondheidsdienst Centers for Disease Control. Methodes voor ontsmetting worden in de Verenigde Staten goedgekeurd door de FDA

‘Meteen afzetten’

“Ik wil niemand meer horen klagen over het dragen van een stoffen of chirurgisch mondkapje in het openbaar! Ondertussen dragen zorgmedewerkers dagelijks uren achter elkaar N95-maskers terwijl ze voor patiënten zorgen… soms komt dat er zo uit te zien, door een tekort en omdat ze worden hergebruikt om ervoor te zorgen dat we er genoeg hebben om de pandemie door te komen,” schreef Carpenter op Facebook. 

Ze publiceerde later updates over haar verwondingen samen met de tweede serie foto’s die sindsdien in de misleidende context zijn gedeeld op Facebook. 

Carpenter moedigde Facebook-gebruikers aan de foto’s te delen om bewustzijn te vergroten over problemen die kunnen ontstaan bij het desinfecteren van N95-maskers. “Mensen moeten zich ervan bewust zijn dat als een ontsmet N95-masker niet goed voelt, ze het onmiddellijk af moeten zetten en hun gezicht moeten wassen! En dan een nieuw masker opzetten! Ik wens dit niemand toe,” schreef ze in haar laatste post. 

AFP Belgrado nam contact op met Carpenter op Facebook maar kreeg geen antwoord.

Image
Screenshot van één van Carpenter’s Facebook-posts, gemaakt op 9 september 2020

In de comments bevestigde ze dat haar verwondingen komen door de chemicaliën gebruikt om de N95-maskers te reinigen. “Blijkbaar waren er resten van chemicaliën achtergebleven na het steriliseren, die mijn gezicht verbrandden,” schreef ze.

Image
Screenshot van Facebook gemaakt op 8 september 2020

Een woordvoerder voor het Vanderbilt University Medisch Centrum bevestigt aan AFP Belgrado dat de verwondingen van Carpenter werden veroorzaakt door een masker dat ze op werk droeg en voegde toe dat dit type reactie extreem zeldzaam is. 

“We weten niet of de reactie van de werknemer veroorzaakt werd door de chemicaliën gebruikt om het masker te reinigen (waterstofperoxide), of een reactie was op een deel van het masker zelf,” schreef Craig Boerner in een e-mail op 9 september 2020. “Tot nu toe is dit de enige werknemer van de 26.000 die deze reactie heeft gehad.” 

Hij zei dat het ziekenhuis richtlijnen had opgesteld voor werknemers na het incident.

Image
Een werknemer bij de productie van N95-maskers in Mexico-Stad op 21 mei 2020

Minimale risico’s reacties op chirurgische of stoffen maskers

Niet-medische mondkapjes zijn in Nederland verplicht in het openbaar vervoer en sinds 30 september 2020 geldt een dringend advies om ze te dragen in publieke binnenruimtes. N95-maskers, die zijn ontworpen voor een strakke aansluiting op het gezicht en efficiënte filtering van deeltjes in de lucht, worden gebruikt door zorgmedewerkers die in direct contact komen met Covid-19 patiënten. 

De Rijksoverheid raadt aan om mondkapjes “liefst na elk gebruik” te wassen op 60 graden. 

Dermatoloog Lauren Ploch vertelt AFP Belgrado op 10 september per e-mail, “behandel je mondkapje als ondergoed; was het na elk gebruik.”

“Het is onwaarschijnlijk dat iemand die een goed passend katoenen of chirurgisch masker draagt een soortgelijke complicatie meemaakt als [Carpenter] … Net zoals mensen geen bleek op hun huid moeten gebruiken, moeten ze het dragen van maskers waar een chemische stof zoals bleek op is gebruikt ook vermijden,” schreef ze. 

Ze merkte op dat “de meeste poliklinische zorgmedewerkers (waaronder ikzelf en mijn collega’s) acht uur per dag, vijf dagen per week chirurgische maskers dragen,” terwijl “ziekenhuismedewerkers nog strakkere maskers dragen waar ze tijdelijke bijwerkingen aan overhouden (bijvoorbeeld door de druk, wat lijkt op milde blauwe plekken).”

Er circuleert een hoop misinformatie op sociale media over zogenaamde risico’s van mondkapjes. AFP Factcheck ontkrachtte eerder al beweringen dat een mondkapje de serieuze longaandoening pleuritis zou kunnen veroorzaken, of dat maskers verantwoordelijk waren voor verschillende huidaandoeningen

 

Heeft u content gezien die u door AFP wilt laten verifiëren?

Neem contact met ons op