Deze huidaandoeningen zijn niet veroorzaakt door schimmel na dragen van mondkapjes

  • Dit artikel is meer dan een jaar oud.
  • Gepubliceerd op 14 augustus 2020 om 17:39
  • Laatst bijgewerkt op 19 augustus 2020 om 14:45
  • Leestijd: 5 min
  • Door: Marion DAUTRY, AFP Belgrado
Een Facebook-post die honderden keren is gedeeld beweert dat huidproblemen op vijf foto’s veroorzaakt werden door schimmel na het dragen van mondkapjes bedoeld om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. De meeste foto’s tonen echter aandoeningen zoals waterpokken en eczeem; slechts één foto heeft te maken met het dragen van een mondkapje. 

“Mondkapjes schimmel. Wel prettiger dan ‘corona’...” meldt de Facebook-post. Eronder staan vijf close-up foto’s van gezichten met verschillende huidaandoeningen of vlekken op het gezicht. De post werd meer dan 650 keer gedeeld sinds publicatie op 9 augustus 2020. 

Image
Een screenshot van de Facebook-post, gemaakt op 13 augustus 2020, met vervaging toegevoegd door AFP

Dezelfde beelden werden gebruikt in Facebook-posts die een verband legden tussen huidproblemen en het gebruik van mondkapjes in andere talen, waaronder Engels, Pools en Portugees

Het dragen van een mondkapje is in Nederland sinds 1 juni verplicht in het openbaar vervoer en sinds 5 augustus in delen van Rotterdam en Amsterdam, als onderdeel van maatregelen om de verspreiding van het nieuwe coronavirus in te perken. 

De foto’s zijn echter misleidend; via omgekeerde beeldzoekopdrachten ontdekte AFP Factcheck dat de plaatjes op één na niks te maken hebben met het dragen van normale mondkapjes. 

Een kind met waterpokken

De foto linksonder komt van een stockfoto website en toont een close-up van een kind met waterpokken, of varicella, een zeer besmettelijke ziekte veroorzaakt door de eerste infectie met het varicellazostervirus (VZV).

Image
Screenshot van Getty Images gemaakt op 11 augustus 2020

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is “VZV in hoge mate overdraagbaar via druppeltjes in de ademhaling of direct contact met de karakteristieke huidlaesies van de besmette persoon.” VZV is een virus, geen schimmel. 

Een baby met eczema herpeticum

De foto rechtsboven werd 11 april 2018 geüpload op Wikipedia; meer dan 18 maanden voor de uitbraak van het virus in Wuhan, China, in december 2019. Volgens het onderschrift toont de foto een kind met eczema herpeticum, een huidaandoening veroorzaakt door een virus die ernstige reacties tot gevolg kan hebben bij mensen die al aan eczeem lijden. Dezelfde foto wordt gebruikt om eczema herpeticum te illustreren op deze pagina van het Royal Children’s Hospital of Melbourne in Australië. 

Image
Screenshot van de Facebook post (links) en van Wikipedia (rechts), gemaakt op 11 augustus 2020

Een zorgmedewerker die langdurig persoonlijke beschermingsmiddelen droeg

Een derde foto is een bijgesneden screenshot van een foto van een zorgmedewerker die de sporen laat zien van het langdurig dragen van bepaalde persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) na een lange shift. Deze foto is veel gedeeld op sociale media samen met andere beelden die de tol laat zien die lange werkdagen en het dragen van oncomfortabele bescherming eisen, zoals hier, hier en hier.

De foto werd gepost door Valeria Zedde, een intensive care verpleegkundige uit Italië, op haar Instagram-account in maart. Ze bevestigde op Facebook dat ze de vrouw in de foto is. AFP Factcheck vond soortgelijke beelden van andere zorgmedewerkers, zoals Alessia Bonari en Cristina Barbieri uit Italië. 

Image
Een verpleegkundige trekt zijn persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) aan in het Policlinico di Tor Vergata ziekenhuis in Rome op 8 april 2020
(AFP/Andreas Solaro)

De WHO schreef op 6 april 2020 richtlijnen uit voor het gebruik van PBM tijdens de Covid-19 pandemie en benadrukt dat deze verschillen van de beschermende uitrusting aanbevolen aan de algemene bevolking, zoals chirurgische of stoffen mondkapjes

Een vrouw met rosacea

De foto rechtsonder staat hier ter illustratie van huiduitslag die volgens het artikel veroorzaakt kan worden door rosacea. 

Dezelfde vrouw verschijnt in een reeks foto’s op stockfoto websites, bijvoorbeeld hier. In de beschrijving van de foto staat dat het gaat om een “ongelukkige oudere vrouw met huidaandoening rosacea gekenmerkt door roodheid van het gezicht, en kleine en oppervlakkige verwijde bloedvaten.”  

Image
Close-up van de Facebook-post (links) en screenshot van de Alamy website gemaakt op 12 augustus 2020 (rechts)

Volgens de Britse Nationale Gezondheidsdienst (NHS) is rosacea een “langdurige huidaandoening die vooral het gezicht treft”. Het is niet bekend wat rosacea veroorzaakt, maar de NHS noemt “alcohol, pittig eten, kaas, caffeïne, warme dranken [en] aërobe oefeningen zoals hardlopen” als mogelijke triggers. 

Franse tiener had allergie

De enige foto die daadwerkelijk verband houdt met het dragen van normale mondkapjes is die linksboven. De foto toont een Franse tiener met uitslag op de onderste helft van haar gezicht na het langdurig dragen van een masker tijdens haar vakantie. Haar moeder plaatste 30 juli 2020 een bericht op Facebook, die ze later verwijderde, om te waarschuwen voor het risico op allergische reacties. 

Volgens Franse krant Le Monde schreef ze, “het was de eerste keer dat ze het masker dat door haar school aan haar was gegeven voor zo’n lange tijd droeg. We waren op vakantie voor een week kamperen en het was verplicht om het masker in gesloten ruimtes te dragen, dus ze droeg het elke dag.” 

Image
Screenshot van de misleidende Facebook-post en de oorspronkelijke post van de moeder (rechts)

In een andere post, dezelfde dag gepubliceerd, laat de moeder een stapel medicijndoosjes zien. In een comment legt ze uit dat deze voorgeschreven waren aan haar dochter naar aanleiding van een “allergische reactie op een onderdeel van het masker”. 

Volgens de Amerikaanse Academie voor Dermatologie kunnen huidproblemen zoals acné en een droge huid zich ontwikkelen onder een mondkapje. De website geeft een aantal adviezen, zoals het wassen van stoffen maskers met een parfumvrij hypoallergeen wasmiddel om oliën en vuil die kunnen opbouwen en de huid kunnen irriteren te verwijderen. 

Mondkapjes zijn geen ‘opslagplaats voor bacteriën’

Op 31 juli ontkrachtte AFP Factcheck (in het Frans) een bewering dat het dragen van mondmaskers zou leiden tot het inademen van schimmel. “We zullen niet meer micro-organismen, bacteriën, schimmels of virussen, op mondkapjes vinden dan we sowieso zouden inademen,” zei Florence Elias, hoogleraar in complexe materie en systemen aan de Université Paris Diderot tegen AFP Factcheck. 

Sinds het uitbreken van de Covid-19 pandemie circuleren er verschillende mythes over mondkapjes. AFP Factcheck ontkrachtte eerder een bewering dat mondkapjes de ernstige longaandoening pleuritis kan veroorzaken.

UPDATE 19 augustus 2020: We hebben de naam van de Italiaanse verpleegkundige,
Valeria Zedde, toegevoegd.
 

Heeft u content gezien die u door AFP wilt laten verifiëren?

Neem contact met ons op