Passagiers wachten 16 augustus om getest te worden op Covid-19, op het Fiumicino vliegveld in Rome (Alberto PIZZOLI/AFP)

Italiaanse arts maakt onjuiste beweringen over Covid-19

  • Dit artikel is meer dan een jaar oud.
  • Gepubliceerd op 11 september 2020 om 18:10
  • Laatst bijgewerkt op 11 september 2020 om 18:12
  • Leestijd: 11 min
  • Door: Katarina Subasic, AFP Belgrado
Een video van een Italiaanse arts die een aantal onjuiste en speculatieve beweringen maakt over Covid-19, vaccinaties en tests is duizenden keren gedeeld op Facebook. De video werd meer dan 2,5 miljoen keer bekeken. AFP Factcheck ontkracht zijn belangrijkste beweringen.

De video werd geplaatst door Nederlandse en Belgische Facebook-gebruikers vanaf 24 augustus 2020, bijvoorbeeld hier, hier en hier, en werd meer dan 1.600 keer gedeeld. De beelden verschenen ook in Facebook-posts in andere talen, waaronder Servisch, Pools en Arabisch. Op YouTube werd de video verwijderd voor het “schenden van YouTube’s servicevoorwaarden”. De video werd voor het eerst gepost op de Facebook account van Roberto Petrella, op 12 augustus. 

Image
Screenshot van de video op Facebook, gemaakt op 11 september 2020

In het zes minuten durende filmpje zegt een man in een witte doktersjas, die geïdentificeerd wordt als Dr. Roberto Petrella, dat Covid-19 een "programma van massavernietiging" is, dat gericht is op "ontvolking van meer dan 80 procent" van de wereldbevolking.

Hij waarschuwt tegen vaccinatie en beweert dat het Covid-19 vaccin mensen ziek zal maken en uiteindelijk zal doden. Volgens Petrella is er geen test die het virus nauwkeurig kan detecteren, maar bestaat er een plan om 90 procent van de geteste mensen positief te verklaren. 

AFP Factcheck vond via Google mediaberichten over Petrella. Volgens Il Centro en Ekuo News (in het Italiaans) is Petrella een gepensioneerde gynaecoloog, bekend om zijn standpunt tegen het HPV-vaccin (humaan papillomavirus). 

AFP Factcheck bevond dat minstens vijf van Petrella’s beweringen onjuist of speculatief zijn. Petrella leest een stuk tekst voor; zijn beweringen lijken sterk op claims in een veel gedeelde tekst genaamd "Plandemie" die in mei door AFP ontkracht werd. 

1. COVID-19 is ‘niet de naam van het virus, maar een internationaal plan voor ontvolking’: Onwaar

Aan het begin van de video zegt Petrella dat Covid-19 staat voor “certificaat ter identificatie van vaccin met kunstmatige intelligentie” en nummer 19 voor “het jaar waarin het gecreëerd is”. Hij beweert ook dat Covid-19 staat voor een “programma voor massavernietiging” en dat het “niet de naam van het virus, maar een internationaal plan voor het beheersen en verminderen van populaties” is. 

Dit is onwaar. Covid-19 is de ziekte veroorzaakt door een nieuw type coronavirus. “CO, C-O, staat voor corona, VI staat voor virus, D voor ziekte [disease], dus ‘Covid’,” zei Tedros Adhanom Ghebreyesus, directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), tijdens een persconferentie op 11 februari 2020, waar de naam van de ziekte bekend werd gemaakt. 

AFP Factcheck ontkrachtte eerder al een bewering, die in veel landen op sociale media circuleerde, dat Covid-19 staat voor “China Uitbraak [outbreak] Virus in December 19”.

Volgens de WHO is Covid-19 een besmettelijke ziekte veroorzaakt door een nieuw virus uit dezelfde familie als SARS en bepaalde virussen die verkoudheid kunnen veroorzaken. De ziekte dook eind 2019 op in de Chinese stad Wuhan. Het virus dat de ziekte Covid-19 veroorzaakt werd SARS-CoV-2 genoemd. 

Image
Een demonstrant bij een protest tegen regels om het coronavirus in te perken, op 16 mei in Berlijn (Tobias Schwarz/AFP)

Complottheorieën over “internationale plannen voor beheersing” van mensen, door het implanteren van een microchip bij de vaccinatie, en voor ontvolking circuleren al lange tijd op sociale media en hebben een nieuwe impuls gekregen sinds de uitbraak van de Covid-19 pandemie. 

Hoewel Petrella hem niet bij naam noemt, worden deze “plannen” vaak toegeschreven aan miljardair en filantroop Bill Gates.

Een woordvoerder van de Bill & Melinda Gates Foundation vertelde AFP Factcheck dat beweringen over het implanteren van microchips niet kloppen. 

“Ik ben nooit betrokken geweest bij een soort microchip-ding,” vertelde Gates verslaggevers in juni 2020. 

AFP Factcheck ontkrachtte in juni een bewering over een plan om GPS-ontvangers te injecteren via het Covid-19 vaccin. 

Beweringen over het zogenaamde plan van Gates om de wereldbevolking te verminderen lijken voort te komen uit een misinterpretatie van iets wat hij in 2010 heeft gezegd. 

“De wereld heeft vandaag 6,8 miljard mensen en is op weg naar ongeveer 9 miljard. Als we nu echt geweldig werk leveren op het gebied van nieuwe vaccins, gezondheidszorg en reproductieve gezondheidsdiensten, verlagen we dat met misschien 10 of 15 procent,” zei Gates.

Gates had het hier over het terugdringen van de bevolkingsgroei met "10 of 15 procent" om de CO2-uitstoot te verminderen, in plaats van de werkelijke wereldbevolking te verminderen. 

De onjuiste bewering werd ook gemaakt door Italiaanse politicus Sara Cunial, wiens speech hier door AFP werd gecheckt. 

2. Vaccins verzwakken het immuunsysteem en zijn dodelijk: Onwaar

Petrella zei dat voormalige vaccins de immuniteit verzwakten. Hij beweert ook dat het Covid-19 vaccin gericht is op de “massale 'ontvolking' van meer dan 80 procent van de bevolking". Vaccinatie zal ons “ernstig ziek, verzwakt” maken en ons uiteindelijk doden, aldus Petrella. 

"Er is geen enkele manier waarop vaccinatie een immuunsysteem kan 'verzwakken'", zei Srdja Jankovic, immunoloog in het belangrijkste kinderziekenhuis van Belgrado en lid van de regeringscommissie voor de aanpak van de pandemie, tegen AFP Belgrado.

“Vaccinatie tegen één ziekte heeft praktisch geen invloed op weerstand tegen andere ziekten. Vaccinatie beschermt mensen en hun gezondheid tegen zeer gevaarlijke ziekten,” zei hij per email op 1 september 2020.

Gevraagd of vaccins het immuunsysteem kunnen aantasten zegt Maja Stanojevic, viroloog aan Belgrado’s Instituut voor Microbiologie en Immunologie en een adviseur van de WHO: “Nee. Punt.”

Ze vertelde AFP Belgrado in een telefonisch interview op 19 augustus dat “er geen medische procedure zonder risico bestaat. Er is een zeker risico op ongewenste gevolgen voor elk vaccin, maar gezien de bevolkingsgrootte en het totaal aantal gevaccineerde mensen is dat risico aanzienlijk klein.” 

Volgens de WHO zijn “vaccins in werkelijkheid heel veilig, ondanks tegengestelde berichtgeving in veel anti-vaccinatie publicaties. De meeste bijwerkingen van vaccins zijn gering en tijdelijk, zoals een pijnlijke arm of lichte koorts.” 

Epidemioloog Predrag Djuric vertelde aan AFP Belgrado dat "vaccins werken door immuniteit tegen een bepaalde ziekte op te bouwen, niet door de huidige immuniteit [van een persoon] te verzwakken.”

“Er is geen twijfel over mogelijk dat vaccinatie tot nu toe miljoenen levens heeft gered en dat het één van de meest effectieve en veilige maatregelen is.” 

“Over mogelijke vaccins tegen Covid-19 gesproken, bijna alle kandidaat-vaccins die momenteel worden getest, volgen gevestigde procedures en protocollen, die transparant zijn en beschikbaar voor het publiek," zei Djuric in een email op 31 augustus.

Wetenschappers overal ter wereld racen om een vaccin te maken voor Covid-19, dat volgens een AFP-telling op 10 september 2020 wereldwijd meer dan 900.000 levens had geëist.

Image
Overzicht van Covid-19 vaccins in ontwikkeling, bijgehouden door de London School of Hygiene and Tropical medicine, op 10 september 2020 (John Saeki/AFP)

Volgens de WHO worden 35 kandidaat-vaccins momenteel op mensen getest. 

"Beweringen dat ‘ze’ vaccins willen maken om miljarden mensen te doden verdienen niet echt serieus commentaar. Zo’n theorie of aanname zou gebaseerd moeten zijn op bestaand bewijs en opgebouwde kennis, verkregen via een wetenschappelijke methode. Bij complottheorieën ontbreekt het daaraan,” zei Djuric.

“Dodelijke consequenties van het vaccin voor de algemene bevolking zijn geheel uitgesloten,” zei Jankovic. 

3. Mensen die niet gevaccineerd zijn mogen niet ‘het huis uit of reizen’: Speculatie

Petrella speculeert dat “de meeste ongevaccineerde mensen zullen stoppen te bestaan voor de samenleving. Je zal niet kunnen reizen zonder vaccin… of naar de bioscoop kunnen gaan. En in de toekomst zal je je huis niet kunnen verlaten. Dit gebeurt al in een aantal Chinese steden.” 

Het zou niet al gaande kunnen zijn in een aantal Chinese steden, aangezien er nog geen goedgekeurd vaccin is. Volgens een bericht van de BBC heeft een hooggeplaatste Chinese gezondheidsfunctionaris echter bevestigd dat China sinds juli in het geheim vaccins test op bepaalde groepen ambtenaren.

“Zheng Zhongwei van de Nationale Gezondheidscommissie vertelde de staatstelevisie dat noodbevoegdheden, die het gebruik van niet-goedgekeurde vaccins in ontwikkeling toestaan, het vaccineren van bepaalde ambtenaren aan de grens en in andere gebieden mogelijk maakten,” aldus het bericht. 

De Chinese autoriteiten perkten eerder de bewegingsvrijheid van burgers in bepaalde buurten of steden in en namen strenge quarantaine-maatregelen om de verspreiding van de ziekte te beperken, bijvoorbeeld in Wuhan in januari en in Beijing in juni. Deze maatregelen zijn sindsdien opgeheven nadat de autoriteiten beweerden dat de uitbraak onder controle was met slechts incidentele uitbraken of besmettingen die geïmporteerd waren vanuit elders.

Image
Een drukbezocht feest in een zwembad in Wuhan, op 15 augustus 2020
(STR/AFP)

4. Tests zijn onbetrouwbaar en kunnen SARS-CoV-2 niet detecteren: Onwaar

“De tests zijn niet betrouwbaar en geen van de tests kunnen het SARS-CoV-2 virus nauwkeurig detecteren," zei Petrella.

“Dat is een absoluut onjuiste bewering,” zei Oliver Stojkovic, geneticus en hoogleraar aan de medische faculteit van de Universiteit van Belgrado, op 31 augustus tegen AFP Belgrado. 

“Alle PCR-tests die gebruikt worden om het SARS-CoV-2 virus te detecteren zijn betrouwbaar en exact, dankzij het feit dat sinds 11 januari de volledige genetische informatie van het virus, het RNA, bekendgemaakt is.” 

“Deze PCR-methode detecteert specifiek RNA van het nieuwe coronavirus, dat specifiek is voor SARS-CoV-2. De test detecteert niet de aanwezigheid van genetisch materiaal van andere virussen,” zei hij. 

PCR-tests, “polymerase chain reaction” in het Engels, worden veel gebruikt om het SARS-CoV-2 virus te detecteren. Dit type test werkt anders dan een bloedtest die aantoont of er antistoffen tegen het nieuwe coronavirus in het bloed zitten. 

“Moleculaire tests, of PCR-tests, detecteren genetisch materiaal van het virus en kunnen dus detecteren of een persoon momenteel besmet is met het Covid-19 virus (SARS-CoV-2),” aldus de WHO

AFP Factcheck beoordeelde eerder een bewering dat PCR-tests geen onderscheid kunnen maken tussen het nieuwe coronavirus en andere besmettelijke ziekten zoals verkoudheid als onwaar. 

5. Massale tests in Frankrijk en ‘Latijnse’ landen ‘drijvende kracht achter tests’: Onwaar

Petrella zegt dat het doel is “90 procent van geteste mensen” positief te verklaren, en zegt dat “dit is waarom ze het testproces met kinderen zijn begonnen.” Hij zei dat “op 11 mei … massaal testen ingevoerd werd op alle scholen in Frankrijk. Er waren zo’n 700.000 tests per week.”

Dit is onwaar. 

AFP Belgrado vond geen mediaberichten over massaal testen op kinderen in Franse scholen nadat ze weer open gingen vanaf 11 mei

Integendeel, in aanbevelingen van 24 april over gezondheid op scholen, die werden gepubliceerd voorafgaand aan de heropening op 11 mei, beveelt de Franse Wetenschappelijke Raad, een onafhankelijke instelling, geen massale tests voor schoolkinderen aan.

“De Wetenschappelijke Raad is van mening dat massale diagnostische screening met PCR-tests van scholieren en alle medewerkers op scholen niet mogelijk is: het zou gaan om meer dan 14 miljoen mensen en zou regelmatig (elke 5-7 dagen) moeten worden uitgevoerd om besmettingen op te sporen en effectief de verspreiding van het virus te voorkomen,” aldus het document. 

De Wetenschappelijke Raad is ook “van mening dat de serologische [antistoffen] tests op het moment van terugkeer naar school op 11 mei mogelijk niet van individueel belang zijn voor de studenten of het personeel van de scholen."

Op een website van de Franse overheid met informatie over de aanpak van het nieuwe coronavirus staat niks vermeld over massaal testen op scholen. Er staat dat de huidige wekelijkse testcapaciteit 700.000 voor het hele land is, niet alleen voor scholen. 

Lyon Capitale, een lokale Franse nieuwssite, meldde op 6 mei dat 45 schooldirecteuren in de Rhône regio in oost-Frankrijk de autoriteiten opgeroepen hadden de scholen niet te openen omdat “niet voldaan was aan gezondheidsvoorwaarden”. Als gebrek noemden ze onder meer dat “systematisch testen niet gepland is voor medewerkers en scholieren”. 

Image
Een dokter test een vrouw op Covid-19 in Villa Fiorito, Buenos Aires, Argentinië, op 3 augustus 2020

(Juan Mabromata/AFP)

Petrella zei ook dat Spanje, Argentinië en andere “Latijnse” landen “de grootste drijvende kracht achter het testen” zijn. 

Hier is geen bewijs voor. In Spanje waren op 3 september  7.042.795 PCR-tests uitgevoerd sinds het begin van de epidemie, of 149,53 per 1.000 inwoners. In Argentinië waren op 8 september 1.432.624 tests gedaan; zo’n 31,6 per 1.000 mensen. 

Ter vergelijking: de GGD heeft tussen 1 juni en 6 september 1.361.777 tests uitgevoerd in Nederland, ofwel 78 per 1.000 inwoners. De aantallen zijn veel hoger in landen als Denemarken, waar op 8 september 2.750.858 tests waren uitgevoerd, of 472 per 1.000 inwoners. Volgens het Johns Hopkins-informatiecentrum voor coronavirus waren in de Verenigde Staten meer dan 85 miljoen Covid-19-tests voltooid, wat neerkomt op ongeveer 258 tests per 1.000 mensen.

Petrella beweert dat na het testen van kinderen op Covid-19 “de hele familie en alle directe contacten ook gedwongen worden zich te testen”. Dit is misleidend. Regels verschillen per land en het is onduidelijk over welk land Petrella het heeft. In Nederland is de regel dat als iemand positief test, leden van hetzelfde huishouden thuis blijven. Een test is alleen nodig als leden van hetzelfde huishouden zelf symptomen ontwikkelen. 

6. Het virus hebben betekent niet altijd dat je ziek bent: Waar

Dit is de enige bewering van Petrella die waar is. 

Mensen kunnen besmet raken met het nieuwe coronavirus zonder symptomen van Covid-19 te ontwikkelen, zeggen experts. Het is nog onbekend hoeveel mensen asymptomatisch zijn, aangezien zij zich goed voelen en zich meestal dus niet laten testen. 

"Schattingen van het percentage echte asymptomatische gevallen - mensen die geïnfecteerd zijn en nooit symptomen ontwikkelen in vergelijking met mensen die geïnfecteerd zijn en later ziek worden - lopen uiteen van 40 tot 45 procent," zei epidemioloog George Rutherford van de University of California San Francisco (UCSF), volgens een artikel van MedicalXpress.

“Maar het aantal zou veel hoger kunnen liggen. Tijdens een recente testblitz in het Mission District van San Francisco, waar bijna 3.000 mensen werden uitgenodigd om te worden getest, ziek of niet, ontdekten Carina Marquez van UCSF en haar team dat 53 procent van de positief geteste mensen geen last hadden van koorts of hoest, spierpijn of ernstige vermoeidheid. Ze ademden normaal. Ze hadden een perfect reukvermogen en smaak,” aldus het artikel.

 

Heeft u content gezien die u door AFP wilt laten verifiëren?

Neem contact met ons op