Een ‘ID2020 injectie’ bestaat niet en een GPS ontvanger injecteren is niet reëel

De bewering werd gemaakt in deze Facebook post, gepubliceerd op 11 april 2020 en bijna 6.000 keer gedeeld. Van de post zijn talrijke kopieën verschenen, zoals deze post die 8 juni gedeeld werd en meer dan 250 keer gedeeld is. Dezelfde bewering kwam ook op Twitter voorbij, zoals hier en hier.

Image

Een screenshot van de Facebook post, gemaakt op 11 juni 2020

De post waarschuwt mensen zich niet te laten vaccineren voor het nieuwe coronavirus, waarvoor een vaccin nog in ontwikkeling is. “In werkelijkheid is het een ID2020 injectie, waar een minuscule chip inzit met GPS functie. Je bent vanaf dan altijd traceerbaar, via de 5G masten die nu wereldwijd geplaatst worden!” aldus het bericht. 

De claim lijkt op andere reeds ontkrachte posts op sociale media. Bijvoorbeeld de theorie dat de Amerikaanse techondernemer en filantroop Bill Gates van plan is een toekomstig Covid-19 vaccinatieprogramma te gebruiken om de bevolking te voorzien van chips om ze te “markeren” en lokaliseren. Dit gerucht werd hier (in het Frans) vals bevonden door AFP Factcheck. Een andere bewering die circuleert op sociale media stelt dat microchips geïmplanteerd tijdens vaccinatie gebruikt zouden kunnen worden door “eigenaars van 5G-telefoons om te telefoneren, geld over te maken en internationaal te reizen zonder paspoort”. Ook dit idee werd verworpen door experts benaderd door AFP Factcheck. 

Andere factcheckers zoals Snopes en Politifact ontkrachtten ook beweringen met betrekking tot het heimelijk inbrengen van tracking-chips tijdens de uitrol van een Covid-19 vaccin. 

De bewering die momenteel in Nederland circuleert, dat Covid-19 vaccinaties “ID2020 injecties” zijn met microchips met GPS-functie, is onwaar. ID2020, een coalitie van organisaties die werkt aan digitale identificatie, zegt dat ze het gebruik van chips of implantaten niet overwegen. Sandra Verhagen, universitair docent aan de TU Delft vertelde AFP Factcheck bovendien dat het idee van een GPS-ontvanger injecteren “absolute onzin” is. 

Wat is ID2020?

De posts op sociale media waarin de claims worden gemaakt hebben het over een “ID2020 injectie”. Zoiets bestaat echter niet. 

ID2020 is een publiek-private samenwerking met als oprichters onder andere het vaccinatieprogramma Gavi, Microsoft en de Rockefeller Foundation. Volgens de ID2020-website coördineert de organisatie financiering voor projecten rondom digitale identificatie. De coalitie probeert digitale ID mogelijk te maken voor de meer dan een miljard mensen ter wereld die geen identiteitspapieren hebben. 

ID2020 werd opgericht naar aanleiding van de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties, die onder andere als ambitie hebben voor 2030 elke persoon van een rechtsgeldige identificatie te voorzien (doel 16.9).

Volgens de ID2020-website pleit de coalitie voor “ethische, privacy-beschermende benaderingen van digitale ID”, die “controle over persoonlijke gegevens terugplaatsen waar het behoort … in de handen van het individu”. 

ID2020 werd voor de Covid-19 pandemie in verband gebracht met een vermeend microchip-programma door de Amerikaanse complottheoreticus Alex Jones. Dit artikel uit oktober 2019 op zijn Infowars website beweert, zonder enig bewijs, dat ID2020 “‘immunisatie’ wil combineren met digitale biometrie, wat betekent dat mensen binnenkort zullen worden gechipt, gevolgd en uiteindelijk gecontroleerd”. Het artikel noemt een samenwerking tussen ID2020 en de regering van Bangladesh en een project voor de creatie van een digitaal identifcatieplatform voor daklozen in Texas. 

Noch de activiteiten van ID2020 in Bangladesh, noch de pilot in Texas geassocieerd met ID2020 omvatten het injecteren van chips in mensen. In Bangladesh, waar de overgrote meerderheid van kinderen niet bij geboorte geregistreerd worden, werkt ID2020 met Gavi en de regering aan een digitale gezondheids-ID voor kinderen die gelinkt zal worden aan biometrische persoonsgegevens. Zulke biometrische gegevens, hoogstwaarschijnlijk een vingerafdruk of een irisscan, zouden medische professionals met toestemming van de patiënt toegang geven tot medische dossiers, net zoals een wachtwoord toegang geeft tot een online account. 

De Texaanse gemeente Austin werkt eraan een digitaal platform te creëren waar mensen die dakloos zijn belangrijke documenten kunnen bewaren. Hoewel de afdeling innovatie van de gemeente partner is van de ID2020 alliantie, heeft de non-profitorganisatie geen formele rol bij de ontwikkeling van MyPass. Volgens een factcheck van Snopes is het platform van plan om voor identificatie gebruik te maken van een QR-code en mogelijk biometrische persoonsgegevens. 

ID2020 CEO Dakota Gruener vertelde The New Humanitarian dat de alliantie geen chips of “implanteerbare producten” overweegt omdat deze zonder toestemming gebruikt zouden kunnen worden. Ze verwierp online complottheorieën over ID2020 als “overduidelijk onjuist”. 

GPS-tracking en microchip implantaten

De bewering dat een chip met GPS-functie geïnjecteerd kan worden met een vaccinatienaald is bovendien niet realistisch. Een GPS-ontvanger lokaliseert GPS-satellieten en gebruikt informatie over de positie van en de afstand tot deze satellieten om de eigen positie op aarde te berekenen. Sandra Verhagen, universitair docent aan de faculteit civiele techniek en geowetenschappen van de TU Delft noemt het idee van een injecteerbare GPS-ontvanger “absolute onzin”. “De kleinste chips op de markt zijn toch minstens enkele millimeters groot,” vertelde ze aan AFP Factcheck.

Een chip door de producent u-blox, aangeprezen op de website als “ultra-klein”, is bijvoorbeeld 4,5 bij 4,5 bij 1 millimeter; veel te groot om door een vaccinatienaald te passen.

Een GPS-ontvanger heeft daarnaast een antenne nodig om signalen van GPS-satellieten op te vangen en een batterij om het geheel van stroom te voorzien. Kortom, zelfs al zou een chip worden ontworpen die klein genoeg is om te injecteren, dan zou deze op zichzelf nutteloos zijn. 

Leo de Vreede, hoogleraar aan de faculteit elektrotechniek, wiskunde en informatica van de TU Delft, noemt het indienen van een GPS ontvanger met een injectienaald, zonder dat mensen het merken, “praktisch onmogelijk”. Waar een zender volgens hem in theorie nog door “een joekel van een naald” zoals een zeer grote koeienspuit zou kunnen passen, geldt dit niet voor de antenne.

Een antenne voor een GPS signaal moet een bepaald formaat hebben om de erg zwakke signalen van satellieten op te kunnen vangen, legt de Vreede uit. “Verder moet het GPS signaal niet gedempt worden door menselijk weefsel of vocht, anders is er simpelweg geen signaal meer te ontvangen. Deze demping is in de praktijk erg hoog, dus de antenne moet [centimeters] groot zijn en op, of direct onder de huid liggen zonder last te hebben van het weefsel onder deze antenne,” aldus de Vreede. Hij voegt toe dat ook de batterij aanzienlijk groot zou moeten zijn, even groot of groter dan een knoopcelbatterij.

Bedrijven voor microchip-implantaten voor mensen ontstonden de afgelopen jaren in landen waaronder Zweden, Denemarken en de VS. Het aanbod bestaat uit chips die tussen de duim en wijsvinger geïnjecteerd worden en gebruikt kunnen worden om bijvoorbeeld met één handbeweging deuren te openen. Andere bedrijven ontwikkelen chips om medische informatie op te slaan.  

Zulke RFID-chips (radio frequentie identificatie) kunnen worden gescand op informatie, vergelijkbaar met een streepjescode bij de supermarkt. 

Luyun Jiang, technologie-analist bij marktonderzoeksbureau IDTechEx, zei dat dit type technologie slechts “zeer beperkte gegevens” aankan. 

“5G heeft behoorlijk wat energie en hardware nodig,” vertelde ze AFP Factcheck per telefoon. “Een microchip onder de huid alleen doet niks. Je zou een hele smartphone onder je huid moeten implanteren!"

Update 15 juni 2020: Dit artikel is aangevuld met commentaar van Leo de Vreede dat dieper 
ingaat op de verschillende onderdelen en het formaat van een GPS-ontvanger.