Deze verpleegsters in Brazilië vierden het vrijkomen van IC-bedden waar coronapatiënten behandeld werden

“Salvador: medisch personeel is het zat.”, staat in deze Facebookpost met een video, gepubliceerd op 21 april 2021. Verpleegkundigen in de video zouden zogenaamd de volgende woorden zingen: “We gaan niet voor nepnieuws die de tv en sociale netwerken veroorzaken”.

In het fragment opent een verpleegster de gordijnen die de bedden op een IC scheiden terwijl ze met haar collega’s klapt en zingt.

De video circuleert in verschillende talen met vergelijkbare beweringen en is eerder geverifieerd door AFP Brazilië op 27 april. AFP heeft er ook factchecks over gepubliceerd in het Pools, Servisch en Roemeens.

Image

Screenshot van de Facebookvideo, vastgelegd op 3 mei 2021

Lege IC-afdeling, maar het ziekenhuis is dat niet

Allereerst klopt de vertaling van het gezang niet. AFP Brazilië identificeerde het lied als: "Omdat Hij Leeft", een hymne die niets te maken heeft met "nepnieuws" of "sociale media".

De Facebookpost is niet helemaal duidelijk over de locatie, aangezien het kan gaan om het land (El) Salvador, of de stad Salvador de Bahia in Brazilië. Door de video te analyseren kunnen we de werkelijke locatie achterhalen.

Op 15 seconden in de versie van de video die AFP Brazilië verifieerde is het mogelijk om op een stuk papier een groen logo te zien. Dit is vergelijkbaar met het logo van Unimed, een zorgverzekeraar met eigen ziekenhuizen verspreid over Brazilië.

Image

Vergelijking gemaakt op 27 april 2021 tussen het symbool dat te zien is in een Facebookvideo en het Unimed-logo op de website van de organisatie.

AFP nam op 26 april contact op met Unimed. Een woordvoerder bevestigde dat de beelden waren opgenomen in het Alberto Urquiza Wanderley-ziekenhuis, in João Pessoa, de hoofdstad van de staat Paraíba.

Volgens het ziekenhuis is de video gemaakt op een van de intensive care-afdelingen tijdens een dienst van 30 op 31 maart 2021 in een "tijdelijk gunstig scenario".

"Na de toename van het aantal COVID-19-gevallen, was er een afname, waardoor [deze] ICU op dat moment zonder patiënten kon zijn", vertelde een woordvoerder aan AFP. "Het gebruik van video in een andere context die het feit probeert te verdraaien, is vooringenomen en niet waar", voegde hij eraan toe.

Het vrijkomen van de bedden in de video was mogelijk, legde Unimed uit, omdat het Alberto Urquiza-ziekenhuis een "noodplan volgt dat het mogelijk maakt om de ziekenboeg of de IC-bedden uit te breiden of in te trekken op basis van de vraag".

Op dezelfde dag dat de beelden werden opgenomen, waren er 77 patiënten met COVID-19 opgenomen op andere IC's in het ziekenhuis, meldde Unimed aan AFP. De volgende dag waren dat er 75. Op 27 april waren er 39 patiënten met COVID-19 op de IC-bedden van Alberto Urquiza Wanderley.

Situatie in de staat Paraíba

Op 30 maart werden er, naast dit ziekenhuis, verschillende coronapatiënten opgenomen op andere locaties in de staat Paraíba, waaronder João Pessoa, in tegenstelling tot de misleidende bewering in de video.

Volgens gegevens van het Staatssecretariaat van Volksgezondheid van Paraíba (SES), was op 30 maart 93% van de IC-bedden voor coronapatiënten bezet in de hoofdstad, terwijl dit op staatsniveau 88% bereikte. De volgende dag daalden de aantallen, maar de bezetting bleef op respectievelijk 86% en 85%.

In recentere gegevens van het SES, van 26 april, is een verbetering te zien in de cijfers van de hoofdstad: in de regio João Pessoade bedraagt de bezetting van IC-bedden 55%.

In de staat Paraíba bedroeg de bezetting van deze bedden 53%, volgens informatie van 27 april, beschikbaar op de website van de deelstaatregering.

Kritieke bezettingsgraad in het land

In Brazilië als geheel blijft de situatie echter kritiek. Een bulletin gepubliceerd op 23 april 2021 door FIOCRUZ (een belangrijke wetenschappelijke instelling), toonde aan dat de bezettingsgraad van COVID-19-specifieke IC-bedden "over het algemeen op een zeer hoog niveau blijft".

Hoewel Paraíba wordt genoemd als een van de plaatsen met een neerwaartse trend in dit rapport van 23 april, hadden 14 staten en het Federaal District een bezettingsgraad van meer dan 90%, waaronder het noordoosten, zoals Piauí (94%), Ceará (98%), Rio Grande do Norte (93%), Pernambuco (97%) en Sergipe (97%).

Het aantal coronadoden in het land reflecteert deze cijfers. April was de dodelijkste maand van de pandemie voor het land, met meer dan 82.000 COVID-19-doden. Alleen al in de eerste vier maanden van 2021 zag Brazilië meer sterfgevallen dan de periode maart-december in 2020.

Op 22 april schatte het Staatssecretariaat van Volksgezondheid van Paraíba dat de verbetering van de bezettingsgraad van ziekenhuizen in Paraíba de afgelopen dagen het resultaat zou kunnen zijn van de vaccinatiecampagne en de coronamaatregelen.

De lokale regering van Paraíba heeft op 26 maart een reeks maatregelen genomen om "de abrupte en aanhoudende groei van de vraag naar ziekenhuisbedden voor COVID-19" die op dat moment werd geconstateerd, te beheersen.

De maatregelen omvatten de beperking van de openingstijden van bars en restaurants, de sluiting van stadions, sportscholen, sportcentra en parken, evenals de instelling van een avondklok tussen 22.00 en 05.00.

Met betrekking tot vaccinatie heeft Paraíba een cijfer dat hoger is dan het landelijk gemiddelde. Terwijl Brazilië met twee doses ongeveer 6,4% van zijn bevolking heeft gevaccineerd, heeft de de staat Paraíba 7,6% van zijn inwoners volledig gevaccineerd volgens gegevens van het Our World in Data-project van de Universiteit van Oxford.

Wat betreft een eerste dosis vaccineerde Brazilië 13,8% van de bevolking, en Paraíba, 16,2%. AFP heeft eerder berichten op sociale media geverifieerd die vraagtekens zetten bij de uitdagingen waarmee medisch personeel op IC’s wordt geconfronteerd, zoals het bezoek van koning Willem-Alexander aan deze vermeende nep-coronapatiënt en wij controleerden de bewering dat het St. Antonius-ziekenhuis "leeg" zou staan.