Online berichten beweren ten onrechte dat de Belgische uitgeversgroep DPG Media door USAID wordt gefinancierd

Het besluit van de regering Trump om buitenlandse hulpfondsen via het Amerikaanse Agentschap voor Internationale Ontwikkeling (USAID) te bevriezen leidde in Nederland tot een golf valse beweringen online. Zo werd er beweerd dat het Amerikaanse agentschap de Belgische uitgeversgroep DPG Media financierde. De berichten verwezen echter naar een lening van de Europese Investeringsbank (EIB) aan de uitgeversgroep, die eigenaar is van verschillende kranten en commerciële omroepen in België en Nederland. Volgens experts staan de EIB en USAID volledig los van elkaar en moet de lening volledig worden terugbetaald.

"Het Belgische DPG Media, o.a. eigenaar van 't Parool, Volkskrant, Stentor, Trouw en AD, liet zich vet betalen door USAID met als doel de linkse globalistische propaganda te verspreiden, inclusief de Covid prik/lockdown propaganda," luidde een virale post op X, gepubliceerd op 6 februari 2025.

De post verwees naar verschillende Nederlandse kranten die vallen onder de Belgische uitgeversgroep DPG Media en deelde twee screenshots van de website van de Europese Investeringsbank (EIB) met informatie over een lening van de EIB aan DPG Media. 

Soortgelijke berichten verschenen ook op andere sociale media, zoals Facebook.

Het vermeende bewijs dat in de posts wordt gedeeld, toont echter een standaardlening van de EIB aan DPG Media. USAID en de EIB hebben niets met elkaar te maken, zeggen experts. Een woordvoerder van DPG Media vertelde aan AFP nooit geld te hebben ontvangen van USAID.

Image
Screenshot van onjuist bericht op X. Genomen op 11/2/25.

De berichten doken op kort na het besluit van de Amerikaanse regering om USAID op te heffen, een enorm agentschap dat al tientallen jaren gezondheidszorg en noodhulpprogramma's financiert. Verschillende humanitaire projecten wereldwijd waren in het slop geraakt nadat Trump vorige maand verklaarde dat het budget van 42 miljard dollar van USAID voor 90 dagen grotendeels zou worden bevroren.

De website van het agentschap werd offline gehaald en het personeel werd met verlof gestuurd. Een federale rechter hief op 13 februari tijdelijk de financieringsstop van drie weken op.

Verlenging van de oorspronkelijke lening door de EIB

De screenshots die als bewijs aan de berichten zijn toegevoegd verwijzen niet naar USAID, maar naar wat lijkt op details over een lening op de website van de Europese investeringsbank. Via een online zoekopdracht vinden we de originele projectpagina die in de berichten wordt gebruikt.

De EIB is de ontwikkelingsbank zonder winstoogmerk van de Europese Unie en is eigendom van alle lidstaten. De bank verstrekt leningen tegen lage rente voor investeringen die bijdragen aan EU-doelstellingen, zoals digitalisering en technologische innovatie, veiligheid en defensie, landbouw en de beperking van klimaatverandering. Ze doet dit door geld te lenen op de kapitaalmarkten, het geld komt dus niet uit de EU-begroting.

In antwoord op een vraag van AFP op 11 februari 2025 zei een woordvoerder van de EIB dat de bank en USAID "niets met elkaar te maken hebben".

Ze bevestigden afzonderlijk dat de EIB in januari 2025 een overeenkomst had getekend met DPG Media voor een lening van 120 miljoen euro.

Deze lening was een verlenging van een initiële lening uit 2022, bedoeld om de digitalisering van de platforms van de mediagroep te financieren en zijn expertise op het gebied van AI en contentdistributie uit te breiden. Het heeft niets te maken met de redactionele inhoud van DPG. USAID wordt niet genoemd in de overeenkomst. Bovendien is het niet ongewoon dat mediabedrijven EIB-leningen aanvragen voor digitale innovatie, ze zijn immers goedkoop en gunstig voor bedrijven.

De leningen van de EIB dekken niet meer dan 50 procent van het totale budget van een project en in dit geval dekte de lening slechts 30 procent van de totale geschatte investering van 392 miljoen euro van DPG Media, aldus de woordvoerder van de EIB. 

De EIB is niet verbonden aan USAID

De EIB en USAID zijn afzonderlijke organisaties die op verschillende manieren worden gefinancierd. De EIB is een financiële instelling, een bank, die haar middelen verwerft op de kapitaalmarkten, terwijl USAID een overheidsinstelling is. 

Rebecca Christie, senior fellow bij de Brusselse economische denktank Bruegel, vertelde aan AFP op 10 februari tijdens een telefoongesprek dat "ze niet op de hoogte is van enig werk dat de EIB heeft gedaan met USAID". Ze merkte op dat de jaarverslagen van de EIB ook geen melding maken van USAID.

Ook een woordvoerder van DPG Media herhaalde in een e-mail aan AFP op 13 januari 2025 dat het bedrijf "geen geld heeft ontvangen van USAID en dat de EIB daar los van staat".

Op usaspending.gov, een website die alle overheidsuitgaven in de VS bijhoudt, wordt DPG Media ook niet genoemd.

Volgens Christie lijkt de lening aan DPG Media "business as usual" en moet deze volledig worden terugbetaald.

Philipp Lausberg, senior analist bij het European Policy Centre in Brussel, beaamde dit in een e-mail aan AFP op 10 februari 2025: "De EIB verstrekt alleen leningen (en soms aandelen). Maar geen subsidies, dus alles moet worden terugbetaald."

AFP factcheckte eerder al beweringen over USAID, waaronder hier.

Heeft u content gezien die u door AFP wilt laten verifiëren?

Neem contact met ons op