Experts verwerpen bewering dat een natte handdoek en koud water levensgevaarlijk zijn voor oververhitte honden

“Dierenvrienden, maak nooit de fout om koud water over een oververhitte hond te gooien of een natte handdoek op zijn rug te leggen. Dat werkt averechts,” begint de waarschuwing. Het bericht staat in verschillende Facebook-posts die sinds 25 juni 2020 samen meer dan 23.000 keer gedeeld zijn, waaronder hier, hier en hier.

Image

Een screenshot van een van de Facebook-posts, gemaakt op 12 augustus 2020

De post beweert vervolgens dat de kou de aderen van de hond vernauwt, terwijl het bloed bij oververhitting dik en stroperig wordt door het stollen van eiwitten. Deze twee dingen samen maken het moeilijk voor het hart om bloed rond te pompen, aldus de post: “Een heel trage, maar zeer pijnlijke dood is het gevolg.”

In plaats van koud water of een natte handdoek op de rug te gebruiken om een hond af te koelen raadt de post aan het dier lauwwarm water te drinken te geven, de voetzooltjes, borstkas en onderbuik met een natte handdoek te koelen en vervolgens de hond in de schaduw te leggen. 

De waarschuwing is sinds ten minste 2016 herhaaldelijk gedeeld op sociale media. In de eerste twee weken van augustus verspreidde het bericht zich weer op Facebook, terwijl Nederland en België kampten met heet zomerweer. 

Dierenartsen vertelden AFP Factcheck dat hoewel de post wat juiste informatie bevat, het hoogst onwaarschijnlijk is dat het gooien van koud water over een hond, of een natte handdoek op de rug leggen, levensbedreigend is, en koel water zelfs levensreddend kan zijn voor een oververhitte hond. 

De reden dat het niet aangeraden wordt een hond te bedekken met een natte handdoek is niet omdat het te koud is, maar omdat de stof de hitte absorbeert en op het lichaam van het dier houdt. De experts voegen eraan toe dat de in de post voorgestelde methodes om een hond af te koelen niet aanbevolen worden door dierenartsen, met name omdat er veel effectievere manieren zijn. 

Oververhitting bij honden

De post maakt mensen bewust van het risico van oververhitting bij honden. Meredith ‘t Hoen, docent aan de faculteit diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht en specialist in spoed- en intensieve zorg voor gezelschapsdieren, vertelt AFP Factcheck dat oververhitting bij honden regelmatig voorkomt bij warm, vochtig weer. 

“Honden kunnen niet zweten, dus ze koelen zichzelf af door te hijgen,” zegt ‘t Hoen. “Als het heel vochtig is buiten kunnen ze dat niet effectief doen, omdat er al veel vocht in de lucht zit.” Ze voegt toe dat stolling van de eiwitten in het bloed inderdaad kan gebeuren wanneer de lichaamstemperatuur te hoog wordt. 

Natte handdoeken en koud water

Zowel ‘t Hoen als Tierney Mepham, dierenarts bij Dierenkliniek Zuid in Houten, verwerpen de bewering dat een natte handdoek op de rug leggen of koud water over een hond gooien de vaten vernauwt met mogelijk fatale gevolgen. 

“Dat is absoluut niet waar,” zegt Mepham tegen AFP Factcheck. “Als je een natte handdoek op een warme hond legt gaat dat gewoon een deel koelen.” Ze voegt echter toe: “Het is niet ideaal voor de langere tijd. Zo’n handdoek gaat natuurlijk mee opwarmen en op een gegeven moment isoleert het dan ook.”

Koud water over een hond gooien, tenzij het extreem koud water is, zal het dier niet in gevaar brengen, zeggen de experts. “Als je normaal water gebruikt, zoals je drinkt of uit een tuinslang, is [vernauwing van de vaten] onwaarschijnlijk en het voordeel dat je krijgt door de temperatuur te verlagen weegt op tegen de risico’s,” legt ‘t Hoen uit. “Als je ze in ijsemmers gaat gooien wordt het riskanter.” 

“Ik heb talrijke honden gezien waarvan de eigenaren hun leven hebben gered door ze af te koelen … ze doden ze niet door ze af te koelen,” zegt ‘t Hoen. 

Koelen met stromend water

Mepham en ‘t Hoen leggen uit dat hoewel het advies over hoe een hond af te koelen gegeven in de post niet ronduit verkeerd is, er veel effectievere manieren zijn.

“Iedere vorm van koelen is beter dan geen koeling. Dus als je de voetzooltjes en de buik nat maakt, dan zal dat zeker ook voor verkoeling zorgen. Maar het mooiste is eigenlijk gewoon zo’n hond gelijk onder de kraan te zetten,” zegt Mepham. 

Net als Mepham adviseert ‘t Hoen tegen het gebruik van een natte handdoek omdat deze op den duur isoleert. Ze voegt toe dat het afkoelen van de voetzooltjes niet de enige manier zou moeten zijn om een hond te koelen. “Het oppervlak van de kussentjes is heel klein. Wachten om een hond uitsluitend via de voetzooltjes af te koelen is enorm ineffectief.”

Voorkomen is beter dan behandelen, zegt ‘t Hoen. Ze voegt toe dat dikke honden, donkere honden en honden met platte gezichten, zoals een mopshond, een verhoogd risico hebben op oververhitting. ‘t Hoen benadrukt ook dat het belangrijk is dat hondenbaasjes altijd contact opnemen met een dierenarts als zij vermoeden dat hun huisdier oververhit is geraakt. 

Kijk hier en hier voor meer informatie over het afkoelen van honden en andere huisdieren.