Deze foto's van misvormde baby’s hebben niets te maken met coronavaccins

Een video van een Turkse politicus die drie foto's toont van misvormde baby’s – zogenaamd veroorzaakt door mRNA-vaccins tegen COVID-19 – is in oktober 2021 duizenden keren gedeeld op sociale media in verschillende landen. De Turkse politicus beweert dat de misvormingen veroorzaakt zijn omdat mRNA-vaccins genen modificeren. Dit is niet waar: een van de foto's is digitaal gemanipuleerd en de andere twee dateren van vóór de coronapandemie. Experts benadrukken dat mRNA-vaccins het DNA niet kunnen veranderen.

“Turkse TV toont gruwelijke beelden misvormde baby’s door Pfizer en Moderna vaccins”, luidt de kop van deze misleidende blogpost, gepubliceerd op 4 oktober 2021 en sindsdien meer dan 180 keer gedeeld.

Het bericht verwijst naar een video op YouTube, verwijderd op het moment van schrijven, waarin de Turkse politicus Fatih Erbakan op een persconferentie foto's toont van baby's met misvormingen – zogenaamd veroorzaakt door de Pfizer- en Moderna-vaccins tegen COVID-19. Identieke verhalen verschenen op andere websites (hier en hier).

Video's en screenshots van de persconferentie circuleren ook op Facebook, en links naar de blogposts zijn gedeeld op Twitter.

De beelden en verhalen over de misvormde baby's worden door dubieuze websites van elkaar overgenomen waardoor het landsgrenzen overschrijdt. Zo circuleert het verhaal in het Grieks, Servisch en Slowaaks. Een Engelstalig artikel op het Nederlandse blog "Eindetijdnieuws" – dat vol staat met desinformatie en complottheorieën – werd geciteerd door Roemeense blogs (hier en hier).

AFP Griekenland verifieerde de foto's en toonde aan dat ze niets met mRNA-vaccinatie te maken hebben.

Image
Screenshot van een van de misleidende blogposts, vastgelegd op 15 oktober 2021

mRNA-vaccins kunnen DNA niet veranderen

De video met de onjuiste beweringen werd gepubliceerd door de Turkse tv-zender Beyaz op 16 september. Op YouTube werd de video ruim een miljoen keer bekeken voordat deze verwijderd werd omdat het de richtlijnen van het platform schond. De zender deed verslag van een persconferentie met de Turkse politicus Fatih Erbakan, leider van de Welzijnspartij (YRP).

Erbakan beweerde dat de mRNA-vaccins kunnen leiden tot een soort mensen met dierlijke eigenschappen in een langere video van de persconferentie.

"Zoals je kunt zien, werd hier een baby met een staart geboren vanwege een genetisch defect. De baby is een normale menselijke baby met een staart op de rug... hier is het beeld van een baby geboren met vier benen en drie armen", zei Erbakan terwijl hij de foto's liet zien.

Volgens Erbakan zijn mRNA-vaccins "gentherapie" die het menselijk genoom verandert. De blogs die de video beschrijven, beweren dit ook.

Nieuwe mRNA-technologie wordt gebruikt in de Moderna- en Pfizer-BioNTech-vaccins (ook bekend als comirnaty), twee van de vier vaccins die goedgekeurd zijn voor gebruik in de Europese Unie. Echter, mRNA-vaccins veranderen het DNA van een persoon niet.

Traditionele vaccins injecteren kleine hoeveelheden van een verzwakt virus om het lichaam te trainen bepaalde eiwitten te herkennen, zodat het klaar is om aan te vallen als het het echte virus tegenkomt; mRNA-vaccins geven genetische instructies aan cellen die deze eiwitten vervolgens zelf bouwen.

Het mRNA van het vaccin komt terecht in de vloeistof van cellen, het cytoplasma. Zodra het mRNA van het vaccin het cytoplasma bereikt, gaan de cellen het SARS-CoV-2-eiwit van het coronavirus produceren dat COVID-19 veroorzaakt.

mRNA in vaccins verandert het DNA niet omdat het mRNA niet de celkern binnen kan komen waar het DNA zich bevindt. Dit hebben verschillende experts in het verleden aan AFP uitgelegd. María Victoria Sánchez, onderzoekster aan het Cuyo-Instituut voor Geneeskunde en Experimentele Biologie in Argentinië, vertelde bijvoorbeeld dat het proces waarbij de genetische code van een coronaviruseiwit vertaald wordt, plaatsvindt in het cytoplasma en niet in de kern van de cel. In de onderstaande video wordt dit verder uitgelegd:

Foto van baby met staart is gemanipuleerd

De eerste foto die Erbakan liet zien toont een baby met een staart op zijn rug. De afbeelding, die in 2009 al online verscheen, is digitaal gemanipuleerd.

De foto is bijvoorbeeld terug te vinden in de collectie van de fotobibliotheek Science Foto. Teyita, een factcheck-organisatie gevestigd in Turkije, merkte dit ook op in een debunk. Het is ook te vinden in de collectie van de stockfotosite Alamy, met de opmerking dat het een "digitaal gemanipuleerd beeld" is.

De afbeelding is een creatie van de digitale kunstenaar Larry Dunstan. Van zijn hand zijn online meerdere werken te vinden waarin hij het menselijk lichaam digitaal manipuleert.

Image
Screenshot van de foto op Alamy.com met uitleg in geel gemarkeerd, vastgelegd op 15 oktober 2021

Andere foto's dateren van vóór de coronapandemie

De tweede foto die Erbakan tijdens de persconferentie liet zien, toont een baby met een aanzienlijke hoeveelheid haar op haar rug.

Door middel van een omgekeerde zoekopdracht kunnen we de foto terugvinden in een publicatie uit 2013 (hier en hier). Het gaat om een meisje dat in India werd geboren met het "weerwolfsyndroom", ook bekend als "hypertrichose" of "hirsutisme".

Image
Screenshot van een baby bedekt met haar in een artikel door de DailyMail van 1 november 2013, vastgelegd op 15 oktober 2021

De derde foto die Erbakan liet zien, van een baby met zeker vijf ledematen, is ook afkomstig uit India.

Een omgekeerde zoekopdracht leidt ons naar nieuwsberichten met de foto uit 2016 (hier en hier). In werkelijkheid toont het een Siamese tweeling met aparte hoofden, armen en benen die via hun romp aan elkaar verbonden zijn.

Image
Screenshot van het artikel door india.com van 3 juni 2016, vastgelegd op 15 oktober 2021.

De drie foto’s zijn uit hun verband gerukt in een poging om te misleiden en angst te zaaien over coronavaccins. Deze akelige beelden kunnen een krachtig effect hebben. AFP ontkrachtte eerder andere foto's die ten onrechte waren gekoppeld aan de coronapandemie, zoals deze stockfoto's die zouden "bewijzen" dat de pandemie in scène is gezet.

Heeft u content gezien die u door AFP wilt laten verifiëren?

Neem contact met ons op