Er is geen bewijs dat legertrucks in maart 2020 elk slechts één doodskist uit Bergamo vervoerden
- Gepubliceerd op 30 december 2024 om 10:26
- Leestijd: 7 min
- Door: Ivan FISCHER, AFP Kroatië
- Vertaling en aanpassing: Liesa PAUWELS , AFP Nederland
Copyright © AFP 2017-2025. Voor commercieel gebruik van deze inhoud is een abonnement vereist. Klik hier voor meer informatie.
Tijdens het dieptepunt van de coronapandemie in 2020 overschreed het dagelijkse aantal doden de capaciteit van het crematorium van de Italiaanse stad Bergamo en werden legertrucks ingezet om de lichamen naar andere crematoria in de buurt te vervoeren. Beelden van de trucks werden wereldnieuws en maakten mensen bewust van de gevaren van het virus. Eind 2024 doken op sociale media valse beweringen op dat een parlementair onderzoek had uitgewezen dat elke vrachtwagen slechts één doodskist vervoerde en dat de beelden van de legertrucks bedoeld waren om paniek te zaaien. De beweringen zijn gebaseerd op een enkele getuigenis van een persoon die later toegaf geen bewijs te hebben. Bovendien is er fotografisch bewijs dat ten minste enkele van de vrachtwagens meerdere doodskisten vervoerden. In tegenstelling tot de beweringen op sociale media dat de beelden bedoeld gebruikt om burgers te alarmeren, vermeldt een AFP-verslag uit Bergamo in 2021 dat de vrachtwagens bewust 's nachts werden ingezet om zo min mogelijk paniek te veroorzaken.
"Elke militaire truck transporteerde maar één doodkist: alweer een corona-leugen ontploft," schreef socialemediagebruiker in een post op X op 12 december 2024. Bij het bericht werd ook een link gedeeld naar een blogpost waarin wordt beweerd dat een hoorzitting van de Italiaanse Covid-19 onderzoekscommissie aan het licht bracht dat er slechts één doodskist per truck werd vervoerd.
In andere berichten op X, werden dezelfde beweringen gedeeld met een screenshot van wat een online nieuwsartikel in het Italiaans lijkt te zijn. "Alles voor de angst, Nederlandse media vertelde meerdere malen dat er niet genoeg vrachtauto's waren om alle doden te kunnen vervoeren," postte een socialemediagebruiker boven de screenshot.
Soortgelijke berichten werden ook gedeeld op Facebook.
De beweringen kloppen echter niet. Op het moment van publicatie werd er nog geen officieel onderzoek van de Italiaanse parlementaire commissie aangekondigd. Er was enkel een verklaring van een voorzitter van een politievakbond, die in een apart interview toegaf dat hij geen bewijs heeft voor de bewering. Er is fotografisch bewijs dat ten minste enkele van de vrachtwagens meerdere doodskisten per rit vervoerden. AFP rapporteerde dat de vrachtwagens tot 70 doodskisten per dag vervoerden.
Met behulp van een geavanceerde zoekopdracht op internet naar de Italiaanse woorden in het screenshot - "Bergamo", "portavano una sola bara e testa", "rivelazione in Commissione Covid" - kon AFP het originele artikel dat in de screenshots wordt gebruikt opsporen. Het artikel is afkomstig van een Italiaanse website die ook veel andere coronasceptische artikelen bevat en anti-vaccin beweringen verspreidt.
In het Italiaanse artikel wordt beweerd dat de legertrucks die de doden wegvoerden uit Bergamo bij het begin van de COVID-19 pandemie in 2020 slechts één doodskist per vrachtwagen vervoerden. De auteur baseert zijn bewering op een enkele getuigenis die werd afgelegd voor een commissie van het Italiaanse parlement. Deze werd op 20 september 2024 opgericht om een onderzoek in te stellen naar de aanpak van de coronapandemie (hier gearchiveerd).
Op 19 november 2024 wordt dit namelijk vermeld in een getuigenis voor de commissie, door Antonio Porto, het hoofd van de politievakbond OSA Polizia. Porto wordt ook genoemd als de bron van de beweringen in de blogpost die in het Nederlands wordt gedeeld.
De vakbond OSA Polizia werd opgericht uit verzet tegen de COVID-19 maatregelen, nadat duizenden politieagenten in Italië geschorst werden omdat ze het vaccin-mandaat weigerden. Volgens de vakbond werd ze opgericht door "een groep collega's die tegen die verplichting was."
Volgens het Italiaanse dagblad Il Giornale d'Italia vertelde Porto de Commissie het volgende: "We stelden onszelf een vraag, waarom één kist per vrachtwagen als er twee, drie zouden kunnen passen", en vroegen ons af "wat dat beeld wilde overbrengen aan de bevolking?" (hier gearchiveerd).
Maar toen Porto in een interview met Il Giornale werd gevraagd of hij zeker weet dat er maar één doodskist per vrachtwagen was, zei het hoofd van de politiebond dat hij zijn bewering niet kon staven. "Helaas kan niet bewezen worden dat er maar één lichaam per voertuig was. Maar het was toen geweten. Het was echter niet te documenteren. Net als het exacte aantal kisten," zei Porto.
Capaciteit crematorium overstegen
Op het hoogtepunt van de COVID-19 pandemie, in maart 2020 in Italië, stierven er meer mensen in Bergamo dan het crematorium van de stad aankon. Het leger werd om hulp gevraagd om de lichamen naar naburige steden te vervoeren - Modena, Acqui Terme, Domodossola, Parma, Piacenza en verschillende andere. De ijzingwekkende beelden van militaire vrachtwagens die 's nachts doodskisten vervoerden, haalden de wereldkoppen en werden door veel nieuwszenders overgenomen, waardoor het wereldwijde bewustzijn van de potentiële gevaren van de pandemie werd vergroot (hier, hier en hier gearchiveerd).
Volgens een verslag door AFP over Bergamo op de eerste verjaardag van het hoogtepunt van de COVID-19 pandemie, stierven in maart 2020 maar liefst 670 mensen in de stad Bergamo en bijna 6.000 in de provincie. De plaatselijke begrafenisonderneming, die normaal gesproken 1.400 begrafenissen per jaar organiseert, moest er in maart 2020 alleen al 1.000 organiseren (hier gearchiveerd).
Priester Marco Bergamelli verantwoordelijk voor de begraafplaats van Bergamo vertelde AFP in 2021 dat er in maart 2020 tot 132 doodskisten aan de voet van het altaar waren opgestapeld en dat de Italiaanse legertrucks tot 70 doodskisten per dag uit de kerk weghaalden. "In het begin kwamen de vrachtwagens 's nachts, niemand mocht weten dat de kisten naar elders werden gebracht," zei Bergamelli, waarmee hij aangaf dat het niet de bedoeling was om paniek te zaaien met beelden van vrachtwagens (hier gearchiveerd).
Foto's weerleggen claim
In tegenstelling tot de bewering dat er slechts één doodskist per vrachtwagen werd vervoerd, is er fotografisch bewijs dat er in maart 2020 ten minste drie doodskisten per vrachtwagen werden vervoerd.
Wanneer we omgekeerd zoeken naar de foto die in de Nederlandse blogpost wordt gebruikt en die laat zien hoe een enkele doodskist in een vrachtwagen wordt geladen, zien we dat verschillende andere media dezelfde foto hebben gepubliceerd. Deze wordt toegeschreven aan het Italiaanse persbureau LaPresse en AP (hier gearchiveerd).
De beschrijving luidt: "Doodskisten die aankomen uit de omgeving van Bergamo, waar de coronavirusinfecties veel slachtoffers hebben gemaakt, worden uitgeladen uit een militaire vrachtwagen die ze vervoerde naar de begraafplaats van Cinisello Balsamo, in de buurt van Milaan in Noord-Italië, vrijdag 27 maart 2020."
Bovendien tonen verschillende andere mediaberichten en foto's ook aan dat de vrachtwagens meerdere doodskisten vervoerden. Een foto van 26 maart 2024 op de website van RAI News voor Friuli Venezia Giulia, waarop vrachtwagens te zien zijn die vanuit Bergamo op weg zijn naar Cervignano en Gemona, toont duidelijk minstens drie doodskisten in één van de vrachtwagens. Andere foto's van 27 maart 2024 op de website Udine Today tonen vrachtwagens die aankomen in Gemona, met minstens twee of drie doodskisten aan boord (hier en hier gearchiveerd).
Meer AFP factchecks over COVID-19 vind je hier in het Nederlands of hier in het Engels.
Heeft u content gezien die u door AFP wilt laten verifiëren?
Neem contact met ons op
