Bewerkte foto van Auschwitz vergeleken met slogan op vaccinatiecentrum in Mechelen

In een week tijd hebben honderden Facebook-gebruikers de vergelijking van twee foto's gedeeld: de eerste toont de slogan op de gevel van een vaccinatiecentrum in België, de tweede zou dezelfde slogan tonen bij de ingang van het concentratiekamp Auschwitz. De laatste foto is echter gemanipuleerd.

Een aantal Facebook-posts bevatten een screenshot van het volgende bericht, schijnbaar gericht aan de burgemeester van Mechelen (Bart Somers) door een Facebook-gebruiker: “Mijnheer de Burgemeester, beste Bart, Ik contacteer u even betreffende de slogan die u aanbracht op vaccinatiecentrum de Nekkerhal. Kan u even checken of deze al niet eerder gebruikt werd in een reclamecampagne? Hij komt mij op een of andere manier bekend voor!” AFP kon dit originele bericht niet vinden op de pagina van de gebruiker.

De berichten vergelijken de slogan op de gevel van het vaccinatiecentrum met een schijnbaar identieke tekst in het Duits bij de ingang van het concentratiekamp Auschwitz. Een van de Facebook-gebruikers die de afbeeldingen deelde, zei: “Ok ik ben niet vaak in shock... Maar hallo zeg kijk hier even naar!!!"

Image
Screenshot van één van de Facebook-posts, gemaakt op 25 januari 2021

De tekst “Hier herwinnen we onze vrijheid!” was inderdaad aangebracht op de gevel van de evenementenhal “Nekkerhal” in Mechelen, welke omgevormd is tot een vaccinatiecentrum tegen COVID-19. De burgemeester plaatse een foto van het gebouw op 16 januari 2021 op Twitter:

 

De tekst op de foto leidde tot kritische reacties van andere twitteraars. Op dezelfde dag vergeleek een reactie de tekst al met nazis: “Waarom doen me dergelijke slogans denken aan Goebbels?”

In deze video door het regionale tv-kanaal RTV is een variant van de slogan zichtbaar in de evenementenhal: “Herwin je vrijheid”.

Image
Screenshot van de video door RTV.be, gepubliceerd op 17 januari 2021

Een aantal gebruikers op sociale media gingen een stuk verder met hun vergelijking. In de posts die wij verifiëren zien we een gemanipuleerde zwart-witfoto van de beruchte toegangspoort in Auschwitz.

Met behulp van een omgekeerde Google-zoekopdracht van de foto komen we terecht op de website van het United States Holocaust Memorial Museum. Het Amerikaanse museum omschrijft de originele foto als: "De toegangspoort bij Auschwitz", verwijzend naar het museum Auschwitz-Birkenau als bron.

Dezelfde foto met de beruchte tekst “Arbeit macht frei” wordt gebruikt door de Duitse publieke omroep WDR, die het beschrijft als een archiefbeeld uit circa 1945 van de ingang van Auschwitz. WDR vermeldt ook het Auschwitz-museum als de bron.

De versie die circuleert in de posts op sociale media is gemanipuleerd zodat het lijkt alsof de boodschap op de poort overeenkomt met die van het Mechelse vaccinatiecentrum, zoals te zien is in de onderstaande vergelijking.

Image
De originele foto van de ingang van het concentratiekamp Auschwitz, gereproduceerd met toestemming van het Auschwitz-Birkenau Museum (links)
Image
De gemanipuleerde foto van de ingang van het concentratiekamp Auschwitz (rechts)

 

 

Als we de gewijzigde afbeelding goed bekijken, wordt de manipulatie duidelijker: de gewijzigde tekst bij de ingang is scherper dan de rest van de afbeelding en de bogen tussen de palen vertonen sporen van bewerking.

Image
Bijgesneden versie van de gewijzigde foto in de Facebook-berichten van de ingang van het concentratiekamp Auschwitz

De foto toont het kamp Auschwitz, onderdeel van Auschwitz-Birkenau, het grootste concentratiekamp gebouwd door nazi-Duitsland, waar de nazi's meer dan een miljoen joden in gaskamers hebben uitgeroeid. Ze kwamen uit Hongarije, Polen, Frankrijk, Nederland, Griekenland, Tsjechië, Slowakije, België of Italië. De overgrote meerderheid van hen werd direct na aankomst door de Duitsers vermoord.

De slogan "Arbeit macht frei" is een symbool van massavernietiging geworden. Deze tekst is op tal van plaatsen verschenen, niet alleen in Auschwitz maar ook in het getto van Theresienstadt (protectoraat Bohemen en Moravië, Tsjecho-Slowakije) en in kamp Dachau (Duitsland).

Dit is niet de eerste keer dat vaccinaties gelinkt worden aan de wreedheden die in Auschwitz hebben plaatsgevonden. Deze maand schreef AFP Factcheck een verhaal in het Pools over de vermeende - en valse - verbanden tussen het farmaceutische bedrijf Pfizer en Auschwitz.

Antivaccinverhalen met referenties aan het concentratiekamp Auschwitz zijn niet nieuw. Bartosz Bartyzel, woordvoerder van het Auschwitz-Birkenau Museum, vertelde AFP: "Dit soort content verschijnt van tijd tot tijd op internet". In december 2020 verscheen een tekening van de ingang van het kamp, ​​waar de woorden "Arbeit macht frei" waren vervangen door de zin "Vaccins zijn een veilige weg naar vrijheid". De tekening leidde tot de volgende reactie van het museum:

 

België is op 28 december begonnen met het vaccineren van de bevolking tegen COVID-19 met het vaccin van Pfizer-BioNtech. Op het moment van publicatie hebben ongeveer 192.000 Belgen minstens één prik van een COVID-19-vaccin gekregen. Op 18 januari 2020 is België begonnen met het toedienen van het Moderna-vaccin.

Heeft u content gezien die u door AFP wilt laten verifiëren?

Neem contact met ons op