Zwitserland is deze vaccins aan het beoordelen en heeft miljoenen dosissen besteld

“Zwitserland keurt vaccins van Pfizer, AstraZeneca en Moderna af. Reden: te weinig bekend over schadelijke gevolgen,” luiden de posts. AFP Factcheck vond meerdere versies van het bericht, bijvoorbeeld hier, hier en hier, die in totaal meer dan 1.800 keer gedeeld werden in minder dan een week.

Image

Een screenshot van één van de Facebook-posts, gemaakt op 9 december 2020

Soortgelijke beweringen verschenen ook op Facebook in andere talen, waaronder Duits en Pools. 

De posts gingen rond terwijl het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) van start ging met het beoordelen van de vaccins door Moderna en Pfizer/BioNTech. Van AstraZeneca wordt verwacht dat ze voor het eind van het jaar een vergunning aanvragen, aldus de NOS. Alle drie de Covid-19 vaccins zijn besteld door de Nederlandse regering. In het Verenigd Koninkrijk werd een 90-jarige grootmoeder op 8 december 2020 de eerste persoon die de prik tegen het nieuwe coronavirus ontving in de westerse wereld, nadat deze was goedgekeurd in het land. 

De bewering dat Zwitserland de vaccins heeft afgekeurd klopt niet. Zwitserland heeft miljoenen dosissen besteld bij de producenten en vroeg laatst extra informatie op die ze nodig hebben voor de beoordeling van de prikken. 

Meer data nodig

Kort voordat de posts verschenen meldde Zwitserse media dat de medische toezichthouder van het land meer data nodig had om de vaccins goed te keuren. “Het ontbreekt ons aan data over de effectiviteit van de klinische studies en over de belangrijke subgroepen die deel hebben genomen in deze grote onderzoeken,” zei Claus Bolte, hoofd van de autorisatie afdeling bij Swissmedic, tijdens een persconferentie op 1 december 2020. 

Swissinfo.ch berichtte dat Swissmedic “contact had opgenomen met de producenten” om meer informatie te ontvangen, bijvoorbeeld “over reeds bestaande ziektes bij de mensen die deelnamen aan de studies”. 

Dit betekent echter niet dat Zwitserland de vaccins genoemd in de Facebook-posts heeft afgekeurd. Het Alpenland heeft al miljoenen dosissen van de vaccins besteld. 

Extra voorzorgsmaatregelen

Hoewel een paar landen al zijn begonnen met het toedienen van de vaccins aan risicogroepen, waaronder Rusland en het Verenigd Koninkrijk, hanteert Zwitserland een meer voorzichtige aanpak. 

Claire-Anne Siegrist, hoofd van de vaccin afdeling van het universitair ziekenhuis in Genève en een toonaangevend specialist op het gebied van vaccins, zei in een interview met AFP, gepubliceerd op 7 december 2020, dat de haast begrijpelijk is voor landen met de meeste Covid-19 gevallen, maar dat een voorzichtige aanpak meer rationeel is voor Zwitserland. 

Ze benadrukte dat het voortzetten van de grootschalige laatste testfases in Zwitserland langer zal duren.

In tegenstelling tot de VS, de Europese Unie en anderen heeft het Alpenland geen procedure voor het afgeven van noodvergunningen voor vaccins of medicijnen, “zelfs in een pandemie”, legde ze uit. 

Amerikaanse en Europese autoriteiten hebben gezegd dat ze een noodvergunning kunnen afgeven, zodra ze twee maanden aan gegevens hebben na menselijke proeven met tienduizenden mensen. 

Maar Swissmedic “heeft meer gegevens nodig voor nieuwe vaccins”, aldus Siegrist. 

Zwitserse instanties zullen zich houden aan hun normale regel om nog een aantal maanden te wachten, “want verrassingen kunnen zich nog voordoen, hoe zeldzaam ook, na twee maanden”. 

“Als je vier of vijf maanden follow-up hebt, is dat een extra veiligheidsmaatregel.”

Ze erkende dat de Zwitsers ook hoopten te leren van de ervaringen van landen die de prikken eerder geven.

Siegrist vertelde AFP dat ze hoopte dat de meer voorzichtige aanpak, in combinatie met transparantie en duidelijkheid over het proces, twijfels over vaccineren tegen zou gaan. Ze wees op peilingen die laten zien dat 30 tot 50 procent van de Zwitsers nog niet beslist hebben of ze het vaccin willen.

“Hun uiteindelijke keuze zal afhangen van de kwaliteit van informatie die we ze kunnen geven en het vertrouwen dat ze hebben in deze informatie,” zei ze. 

Vaccins vanaf volgend jaar 

De Zwitserse regering heeft miljoenen vaccins besteld van de drie producten, Pfizer/BioNTech, AstraZeneca en Moderna. 

“Alle drie de fabrikanten ondergaan momenteel het goedkeuringsproces van Swissmedic,” meldde een persbericht dat op 7 december 2020 gepubliceerd werd door het federaal bureau voor volksgezondheid. 

Op 8 december 2020 werd bericht dat de Zwitserse regering nog eens 3 miljoen dosissen had besteld bij Moderna.

De Zwitserse minister voor volksgezondheid, Alain Berset, zei op 26 november 2020 dat hij hoopte dat het vaccineren eind januari 2021 van start zou kunnen gaan. “Deze vaccins worden alleen goedgekeurd als ze voldoen aan alle eisen,” zei hij volgens een bericht op The Local. Swissinfo.ch meldde dat het Alpenland tegen de zomer zes miljoen mensen wilde vaccineren, wat neerkomt op zo’n 70.000 prikken per dag.