Verschijning nieuwe coronavarianten geen onderdeel van geënsceneerde pandemie

"De nieuwe variant is de Omicron uit zuid Afrika! Planning, zoals te zien in de lijst van de WHO, was pas gepland voor mei 2022. Dus ze zijn gas aan het geven omdat er steeds meer mensen wakker worden!" luidt dit Facebookbericht, gepubliceerd op 28 november en sindsdien meer dan 200 keer gedeeld. Dezelfde afbeelding circuleert ook op Twitter.

De berichten tonen een tabel in het Spaans met de vermeende verschijningsdata van coronavarianten, met logo's van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), het World Economic Forum (WEF) en de Johns Hopkins Universiteit. Sommige berichten tonen ook een deel van het logo van de Bill & Melinda Gates Foundation.

De tabel met varianten van SARS-CoV-2 en data circuleert al sinds juli 2021 op sociale media en werd ontkracht door AFP Roemenië. Het circuleert over de hele wereld en verscheen bijvoorbeeld ook in berichten in het Frans, Roemeens, Indonesisch en Duits.

Image

Screenshot van een van de misleidende berichten op Facebook, vastgelegd op 3 december 2021

Genoemde organisaties ontkennen betrokkenheid

De organisaties die genoemd worden naast de tabel ontkennen tegen AFP dat ze bij dit overzicht betrokken zijn.

"Dit is geen WHO-document", zei WHO-woordvoerder Tarik Jašarević op 2 augustus 2021.

Chloe Laluc, van de afdeling Public Engagement van het WEF, zei op 28 juli 2021 ook tegen AFP: "We hebben die afbeelding niet eerder gezien en waren niet betrokken bij de totstandkoming ervan."

De persafdeling van de Bill & Melinda Gates Foundation ging in op de grotere bewering dat de varianten van het coronavirus vooraf zijn gepland en noemde dit "onjuist".

De Johns Hopkins Universiteit vertelde in november 2021: "Het is al bewezen dat deze beweringen overduidelijk onjuist zijn en de Johns Hopkins Universiteit heeft geen rol gespeeld bij het verspreiden van de desinformatie."

Deze organisaties zijn regelmatig het doelwit van verkeerde informatie tijdens de coronapandemie, in het bijzonder Gates, die vaak het middelpunt is van complottheorieën, waaronder de valse bewering dat hij microchips in mensen wil plaatsen via coronavaccins.

AFP heeft eerder de bewering ontkracht dat de coronapandemie gepland is.

Onnauwkeurige "planning"

Naast het misleidende gebruik van officiële logo's, komen de data in de tabel niet overeen met de werkelijke detectiedata van de coronavarianten.

De officiële WHO-lijst van SARS-CoV-2-varianten bevat momenteel vijf "zorgelijke varianten" – alfa, bèta, gamma, delta en nu omikron – evenals twee "interessante varianten" – lambda en mu.

Volgens de tabel op sociale media, zou de deltavariant in juni 2021 worden "gelanceerd". Maar deze variant, een van de meest besmettelijke, werd voor het eerst gedocumenteerd in oktober 2020 in India, zoals blijkt uit de tabel van de WHO.

Image

Screenshot gemaakt op 30 november 2021 van de WHO-website met zorgelijke varianten

Delta werd in april 2021 een interessante variant en in mei een zorgelijke variant. Alfa, bèta en gamma worden niet genoemd in de tabel op sociale media. De etavariant zou in september 2021 worden gelanceerd, iota in november 2021, gevolgd door kappa en lambda in de volgende twee maanden.

Maar deze varianten werden allemaal eind 2020 gedetecteerd. Eta en iota werden in maart 2021 als interessante varianten bestempeld, terwijl kappa in april aan deze lijst werd toegevoegd en lambda in juni.

Image

Screenshot gemaakt op 30 november 2021 van de WHO-website met interessante varianten

Omikronvariant

De omikronvariant B.1.1.529 werd voor het eerst gerapporteerd aan de WHO vanuit Zuid-Afrika op 24 november 2021 en geclassificeerd als een "zorgelijke variant" vanwege een groot aantal mutaties. Het is sindsdien in meer dan 30 landen gevonden.

Terwijl de misleidende tabel de varianten willekeurig ordent, noemt de WHO de varianten in de volgorde van het Griekse alfabet, hoewel nu en xi werden overgeslagen ten behoeve van duidelijkheid, zei de organisatie, omdat 'nu' lijkt op het woord 'nieuw' en 'xi' een veel voorkomende achternaam is.

Er is weinig bekend over de nieuwe variant, maar wetenschappers onderzoeken de virulentie (het ziekmakend vermogen) ervan.

De WHO waarschuwde op 3 december dat "het nog twee weken zal duren voordat er meer bekend is over hoe overdraagbaar en hoe gevaarlijk het eigenlijk is", maar dat landen zich moeten voorbereiden op de waarschijnlijke verspreiding ervan.

Zoals eerder bericht door AFP, heeft de vroege detectie van het virus in Zuid-Afrika geleid tot tientallen controversiële reisverboden van en naar de regio.

"Terwijl het onderzoek naar de omikronvariant voortduurt, beveelt de WHO landen aan om een op risico's gebaseerde en wetenschappelijke benadering te volgen en maatregelen te nemen die de mogelijke verspreiding ervan kunnen beperken", zei het in een verklaring op 28 november 2021.

In Nederland moesten alle passagiers van twee vluchten uit Zuid-Afrika die op vrijdag 27 november landden zich laten testen voordat ze het vliegveld mochten verlaten. De vliegtuigen waren onderweg naar Nederland toen het kabinet een vliegverbod aankondigde vanuit landen in zuidelijk Afrika.

Alle 61 positieve gevallen van deze passagiers werden naar een isolatiehotel gebracht. Het RIVM meldde op 4 december dat er bij 18 passagiers sprake was van infectie met de omikronvariant.

Varianten verschijnen op onvoorspelbare wijze

Virussen muteren regelmatig en de opkomst van nieuwe coronavarianten zegt niets over het zogenaamde geënsceneerde karakter van de pandemie.

Zoals uitgelegd in de onderstaande AFP-video, ontstaan er willekeurig varianten door de actieve circulatie van het virus wanneer het zich vermenigvuldigt in een menselijke gastheer.

Na binnenkomst in een cel kopieert het virus zichzelf om zich te verspreiden. Bij elke replicatie kunnen fouten optreden waardoor mutaties ontstaan die voor sommigen geen groot effect zullen hebben, maar voor anderen het virus besmettelijker, dodelijker of resistenter tegen antilichamen kunnen maken.

Catherine Hill, een epidemioloog bij het Gustave Roussy Instituut in Frankrijk, bevestigde de willekeurige aard van virale mutatie.

"Het virus muteert zonder bedoeling en dan zijn er selectiesystemen die inhouden dat als een variant een voordeel heeft – vooral als het besmettelijker is – het terrein zal winnen", zei ze op 14 juli 2021.

Wetenschappers gebruiken sequentieanalyse om nieuwe varianten te identificeren en onderzoeken hoe ze de gezondheid kunnen beïnvloeden.

De omikronvariant werd voor het eerst ontdekt door onderzoekers in zuidelijk Afrika, waar een sterk netwerk voor sequentieanalyse is opgebouwd.

In reactie op de reisverboden zei het Zuid-Afrikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken dat het "vergelijkbaar was met het straffen van Zuid-Afrika voor zijn geavanceerde sequentieanalyse en het vermogen om nieuwe varianten sneller te detecteren."

Volgens specialisten die door AFP zijn gecontacteerd, is vaccinatie de beste manier om de circulatie van het virus af te remmen en het risico op het verschijnen van meer resistente of meer besmettelijke varianten te verkleinen.

"Hoe meer circulatie (van het virus), hoe meer mogelijkheden het virus heeft om oplossingen te vinden voor een probleem als vaccinatie of natuurlijke immuniteit", zei Pascal Crépey, een epidemioloog en biostatisticus aan de Franse School voor Geavanceerde Studies in Volksgezondheid, medio februari.

AFP Factcheck heeft eerder de valse bewering ontkracht dat massale coronavaccinatie zou leiden tot "immuunontsnapping".