Deze video is door de computer gegenereerd; het is geen opname van een hypersonische Russische raket

Een video die duizenden keren is gedeeld in verschillende talen toont zogenaamd de inslag van een hypersonische Russische raket genaamd "Kinzhal" in Oekraïne. Dit is echter onjuist. Hoewel Rusland de inzet van dergelijke wapens in Oekraïne heeft aangekondigd is de video die online verspreidt een digitale creatie van een artiest in visuele effecten.

“Een Russische Kinzhal-raket met 14.668 km per uur, 10 keer sneller dan geluid, werd vandaag gebruikt om een Oekraïens wapendepot 136 meter onder de grond te vernietigen. (Luister naar de verbazing van de Amerikaanse verslaggever toen hij dit ineens zag)”, luidt deze tweet van 20 juni 2022.

De tweet bevat een video van 17 seconden waarin een raketachtig object uit de lucht valt en de grond raakt, gevolgd door een lichtflits en een paddenstoelwolk. Soortgelijke berichten circuleren op Facebook (hier, hier) en op Telegram.

Terwijl de explosie plaatsvindt is een persoon te horen die schreeuwt in het Engels.

Screenshot van een van de misleidende publicaties op sociale media, vastgelegd op 23 juni 2022

Vergelijkbare misleidende berichten zijn honderden keren gedeeld in Europese landen, zoals in Servië en Hongarije.

Andere versies van de berichten circuleren in het Chinees, waarin beweerd wordt dat het een zogenaamde thermobarische bom is die door Rusland wordt gebruikt. Beide beweringen zijn echter onjuist: de video is gemaakt met visuele effecten en toont geen echte explosie.

Zoekopdrachten met trefwoorden leiden naar een identieke video op het YouTube-kanaal van “InsanePatient2” van 28 februari 2022.

De video is getiteld: "What if Russia Started Nuclear War? #shorts".

De beschrijving van het kanaal luidt: "VFX... that's it", verwijzend naar visuele effecten die met de computer zijn gegenereerd.

Dezelfde video werd ook gepubliceerd op het TikTok-account van InsanePatient2 op dezelfde dag, met het bijschrift: "What if Russia Started Nuclear War?"

In een reactie op TikTok schreef InsanePatient2: "Aan alle slimmeriken die denken dat ik mensen voor de gek probeer te houden, er staan letterlijk de woorden 'wat als' in de titel. Zoek hulp."

Hieronder een screenshot-vergelijking tussen de originele video op YouTube (links) en de video in de misleidende berichten op sociale media (rechts):

Een screenshot-vergelijkingen tussen de originele video op YouTube (links) en de video in de misleidende berichten op sociale media (rechts), vastgelegd op 23 juni 2022

Zowel het YouTube- als het TikTok-account plaatst video’s met visuele effecten.

InsanePatient2 hergebruikte de achtergrond van de video in andere fragmenten.

Een identieke achtergrond is namelijk te zien in deze video, met de titel "Moon Crashes into Earth!", die op 4 maart 2022 op hetzelfde YouTube-kanaal werd geplaatst.

Hieronder een screenshot-vergelijking tussen de maanvideo (links) en de raketvideo (rechts), met dezelfde kenmerken omcirkeld door AFP.

Vergelijking van de maanvideo (links) en de raketvideo (rechts), vastgelegd op 21 juni 2022.

Bovendien werd dezelfde mannelijke stem in de raketvideo gebruikt in dit fragment , met de titel "Wat als twee planeten in botsing komen?", die op 28 januari 2022 op hetzelfde YouTube-kanaal werd geplaatst.

AFP nam contact op met de artiest maar ontving geen antwoord op het moment van publicatie.

De hypersonische Kinzhal-raket

Sinds de invasie van Oekraïne heeft Rusland op verschillende momenten aangekondigd dat het hypersonische wapens heeft getest of gebruikt, die tot 10 keer de snelheid van het geluid halen. In maart zei Moskou dat het voor het eerst zijn hypersonische raket Kinzhal (Russisch voor 'dolk') had gebruikt in de strijd om een wapendepot in Oekraïne aan te vallen, vlakbij de grens met Roemenië. Poetin heeft de raketten beschreven als een familie van nieuwe "onoverwinnelijke" wapens in het Russische arsenaal.

( AFP / Gal ROMA, Anibal MAIZ CACERES, Sophie RAMIS)

De nieuwe generatie wapens, onthuld door Poetin in 2018, zijn moeilijker te volgen en te onderscheppen door raketafweersystemen dan conventionele wapens, vanwege hun snelheid maar ook omdat ze op lagere hoogte naar hun doel worden gelanceerd.

Hoewel dergelijke wapens bestaan, laat de video ze niet in actie zien.