Stewardessen van Alitalia demonstreerden tegen baanverlies en loonsverlaging, niet tegen coronavaccinatie

"Italiaanse stewardessen weigeren dodelijke injectie" luidt de tekst in een video die sinds 22 oktober meer dan 900 keer werd gedeeld op Facebook (hier, hier).

De video toont vrouwen in stewardeskleding die zich in stilte uitkleden op een plein. De video verscheen ook op Twitter (hier, hier), waar het op soortgelijke wijze werd gepresenteerd als een protest tegen vaccinatie, met vermelding van de hashtag "#greenpass".

De Green Pass in Italië is een bewijsstuk dat laat zien of iemand hersteld is van COVID-19, negatief is getest of is gevaccineerd, vergelijkbaar met het Nederlandse coronatoegangsbewijs. Het bezit van een geldige Green Pass is verplicht gesteld sinds 15 oktober op de werkvloer in Italië, wat leidde tot demonstraties in het hele land.

De demonstratie van deze stewardessen houdt echter geen verband met vaccinatie.

Image

Screenshot van een van de misleidende posts op Facebook, vastgelegd op 26 oktober 2021

Demonstratie tegen baanverlies en loonsverlaging

Door middel van de zoekterm "Italiaanse stewardessen demonstreren" op Google, vinden we verschillende nieuwsartikelen met identieke beelden. Dit nieuwsbericht van de CNN omschrijft het evenement als volgt: "Voormalig Alitalia stewardessen protesteerden deze week tegen banenverlies en loonsverlagingen op een bijzonder Italiaanse wijze - door hun kleding uit te trekken." De demonstratie vond naar verluidt plaats op Piazza del Campidoglio op 20 oktober in het centrum van Rome.

Euronews legt hier op vergelijkbare wijze uit dat de Italiaanse luchtvaartmaatschappij Alitalia zijn laatste vlucht maakte en werd vervangen door een nieuwe luchtvaartmaatschappij, de ITA, die "minder dan 3000 van de 10.000 werknemers van Alitalia overneemt" en dat degenen die zullen werken voor ITA beduidend minder worden betaald. AFP schreef hier over de nieuwe luchtvaartmaatschappij.

Een vrouw in de Facebookvideo zegt in het Italiaans voor de camera: "De vrouwen van Alitalia hekelen de grote schade die is veroorzaakt door het baanverlies. Dat is de betekenis van dit optreden."

Italiaanse nieuwsbronnen melden dat de demonstratie werd gesteund de vakbond USB (Unione Sindacale di Base) en verwijzen naar hun Facebookpagina als bron van de video. Geen van de nieuwsberichten die AFP over de gebeurtenis tegenkwam zei iets over vaccinatie.

Vakbond bevestigt dat protest "niets met vaccinatie te maken had"

Op de Facebookpagina van de USB vinden we een opname terug van een live feed op de dag van het protest, identiek aan de misleidende publicaties (getoond in de onderstaande vergelijking). Het is ook de eerste publicatie die AFP van deze video kon terugvinden, wat suggereert dat dit het origineel is.

Image

Vergelijking van twee video's op Facebook door de Unione Sindacale di Base (links) en een misleidende post (rechts), vastgelegd op 27 oktober 2021

Het verscheen ook op hun website waar ze het omschrijven als "een stil protest tegen de minachting voor de wet en de arrogantie waarmee de ITA 8000 medewerkers van de voormalige nationale luchtvaartmaatschappij eruit gooide". Het verhaal geeft aan dat leden van de USB deelnamen aan het protest.

AFP nam op 27 oktober contact op met de vakbond en vroeg of het protest iets te maken had met vaccinatie tegen COVID-19. Piero Santonastaso, woordvoerder van de USB zei:

"Ik bevestig dat het protest van de Alitalia-stewardessen op het Campidoglio op 20 oktober, georganiseerd met de steun van USB, niets te maken had met vaccinatie."

De berichten presenteren coronavaccins ook als "dodelijk". Op het moment van schrijven zijn er echter meer dan 763 miljoen doses van deze vaccins toegediend in de Europese Economische Ruimte.

De overgrote meerderheid van de bijwerkingen is "mild en van korte duur" en "ernstige veiligheidsproblemen zijn uiterst zeldzaam", schrijft het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) op hun pagina over de veiligheid van COVID-19-vaccins.

Het EMA gaf in april 2021 echter toe dat bloedstolsels moeten worden vermeld als een "zeer zeldzame" bijwerking van de COVID-19-vaccins van AstraZeneca en Janssen. Het bureau concludeerde in beide gevallen dat de voordelen nog steeds opwegen tegen de risico's.

De video past in een langere trend waarbij verkeerd omschreven beelden van demonstraties gelinkt worden aan COVID-19. Zoals deze Brexit-demonstratie in Londen en deze demonstratie in Spanje tegen de premier. Vergelijkbare factchecks door AFP zijn hier te vinden.