Bestorming van het Capitool : pas op voor misleidende interpretaties van video van "sjamaan" gevolgd door politie
- Dit artikel is meer dan een jaar oud.
- Gepubliceerd op 15 maart 2023 om 15:33
- Laatst bijgewerkt op 16 maart 2023 om 17:24
- Leestijd: 11 min
- Door: Bill MCCARTHY, AFP USA
- Vertaling en aanpassing: Charlotte STEENACKERS
Copyright © AFP 2017-2025. Voor commercieel gebruik van deze inhoud is een abonnement vereist. Klik hier voor meer informatie.
Op 6 maart 2023 zond presentator Tucker Carlson, een van de belangrijkste figuren op Fox News, Amerika's favoriete conservatieve zender, tijdens zijn show "nooit eerder vertoonde" beelden uit van de aanval op het Capitool op 6 januari 2021. De presentator zei dat hij exclusieve toegang had gekregen tot CCTV-beelden van binnen het gebouw van de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Kevin McCarthy.
Hij zegt dat "deze video's de bewering ontkrachten" dat 6 januari een "opstand" was en laten zien dat een "overgrote meerderheid van de mensen" die die dag het Capitool binnenkwamen "vreedzaam" waren, met slechts een "klein percentage relschoppers".
De opnames, die geen geluid bevatten, tonen Jacob Chansley die rustig door het gebouw loopt, gevolgd door politieagenten. Deze pro-Trump activist, die destijds de complottheorieën van de QAnon nevel aanhing, werd met zijn buffelhoorn hoofdtooi en zijn tatoeages een van de emblematische gezichten van de aanval op het Capitool.
"Tot op de dag van vandaag is er discussie over hoe [Jacob Chansley] in het gebouw is gekomen," zei Tucker Carlson in het programma van 6 maart. "De gegevens tonen aan dat de Capitoolpolitie Jacob Chansley nooit heeft gearresteerd. Ze hielpen hem. Ze traden op als gidsen," zegt hij.
"Geen van hen probeerde hem zelfs maar af te remmen," voegt hij eraan toe. "Jacob Chansley begreep dat de Capitoolpolitie zijn bondgenoten waren."
Op 6 januari 2021 vielen aanhangers van Donald Trump, ervan overtuigd dat de presidentsverkiezingen door fraude waren bezoedeld, de speciale zitting van het Congres binnen om Joe Biden te steunen. Vijf mensen stierven tijdens of kort na de aanval, waaronder een politieagent en een demonstrant die door een agent in het gebouw werd gedood. Daarnaast pleegden twee politieagenten zelfmoord in de dagen en weken na de aanval, hoewel er geen direct verband kon worden vastgesteld met wat er gebeurd was.
De video's van Carlson gingen viraal op sociale netwerken en werden gedeeld door een van de zonen van de voormalige Amerikaanse president Donald Trump Jr. en Twitter-eigenaar Elon Musk. Marjorie Taylor Greene, een Republikein uit Georgia en lid van het Huis van Afgevaardigden, heeft opgeroepen tot een nieuw proces tegen Jacob Chansley, die in 2021 werd veroordeeld tot 41 maanden gevangenisstraf voor zijn daden bij de aanval op het Capitool.
Een tweet in het Engels, die miljoenen keren gezien en gedeeld werd op andere platforms, stelt: "Nooit eerder vertoonde video van 6 januari toont Jacob Chansley, de 'QAnon sjamaan', die de hele tijd dat hij in het gebouw was door de politie door het Capitool wordt geleid."
De video ging ook snel viral in het Frans, Hongaars, maar ook in het Nederlands, waar hij honderden keren werd gedeeld op Twitter en Facebook door gebruikers die de juistheid van de aanslag op het Amerikaanse Congres in twijfel trekken.
"Zoals altijd logen ze tegen ons allemaal," schreef deze gebruiker in een tweet die meer dan 2.000 keer werd gezien, waarmee de woorden van een bericht van Donald Trump Jr. werden herhaald. "VIDEO RUÏNEERT DEMOCRATISCH SCENARIO VAN CAPITOL AANVAL," aldus deze andere tweet.
De video met misleidende beweringen is ook opgepikt door sites (zoals hier, hier en hier) die al onderwerp zijn geweest van AFP verificatie artikelen (bijvoorbeeld hier en hier). De artikelen herhalen de misleidende beweringen van FoxNews anchor Tucker Calson. Nine for News stelt dat "het blijkt dat het officiële verhaal een complete leugen is ". De Nederlandse website BlckBx beweert dat "Het narratief van de ‘gewelddadige opstand’ brokkelt steeds verder af" in verband met de bestorming van het Capitool.
Ook de Vlaamse website t'Schelde deelde op zijn sociale netwerken een artikel met de video en de opmerkingen die op de Amerikaanse televisiezender werden uitgezonden. De site beweert satirisch en parodisch te zijn, maar zijn artikel over de video van Tucker Carlson werd serieus genomen, te oordelen naar de commentaren onder de Facebook-post. De site wordt niet langer erkend door de Vlaamse vereniging van journalisten, die het bekritiseert voor haar "racisme" en "haatzaaierij", verklaarde een artikel in De Morgen van september 2021.
Maar deze beelden, die slechts enkele minuten duren, zijn gedecontextualiseerd en de interpretatie van Tucker Carlson en vele internetgebruikers wordt ontkracht door vele andere elementen.
Chansley pleitte schuldig
Jacob Chansley werd enkele dagen na de inval in het Capitool gearresteerd en beschuldigd van zes aanklachten. In september 2021 pleitte hij schuldig aan obstructie van een officiële procedure in een federale rechtbank in Washington, D.C., en werd op 17 november van dat jaar veroordeeld tot 41 maanden gevangenisstraf.
De aanklacht, ondertekend door Jacob Chansley met de woorden "Ik ben het ermee eens dat dit waar en nauwkeurig is" als onderdeel van de schuldbekentenis procedure, beschrijft hoe hij een toren beklom die was opgericht voor de media vóór de inauguratie van Joe Biden, door een politiekordon aan de top van de steiger brak en het gebouw binnenging via een deur die andere relschoppers hadden opengebroken, hoewel hij "wettelijk niet was toegestaan het gebouw binnen te gaan of te blijven".
Dat Jacob Chansley het gebouw binnenkwam via een deur die was opengebroken door andere relschoppers die het Capitool waren binnengekomen door een raam in te slaan, werd gefilmd. De beelden werden op 6 maart vrijgegeven door Tucker Carlson, seconden voordat hij zei dat er "discussie" was over hoe de "sjamaan" het Capitool was binnengekomen. Andere video's waarop hij te zien is op de toren buiten het gebouw en in het midden van de menigte voor politieagenten zijn door de rechter openbaar gemaakt.
In de schuldbekentenis overeenkomst staat dat toen de Capitoolpolitie hem vroeg het gebouw te verlaten, Jacob Chansley "Officier Keith Robishaw uitdaagde om hen te laten passeren, en uiteindelijk zijn megafoon gebruikte om het publiek op te hitsen en te eisen dat de parlementsleden voor hen werden meegenomen".
Hij ging vervolgens naar een andere verdieping "in plaats van de bevelen van de Capitoolpolitie om te vertrekken op te volgen" en "ging alleen de tribune van de Senaat binnen" waar hij "obsceniteiten begon te schreeuwen".
Terwijl Jacob Chansley op de senaatsvloer was, vroeg officier Robishaw hem opnieuw te vertrekken. Eenmaal in de Senaat vroeg hij hem niet op de stoel van vicepresident Mike Pence te gaan zitten. Jacob Chansley schreeuwde dat Mike Pence, die uren eerder had gezegd dat hij zich niet zou verzetten tegen het proces om de presidentiële resultaten te certificeren, een "verrader" was en schreef een briefje met de tekst "het is slechts een kwestie van tijd, gerechtigheid komt eraan!
Verdere uitwisselingen met de politie werden gefilmd
De uitwisselingen tussen Jacob Chansley en Keith Robishaw werden opgenomen en ten minste één van de fragmenten werd uitgezonden in "Four hours at the Capitol", een HBO-documentaire.
"Ze hadden zich net naar binnen gevochten. Ze lieten zien dat ze gewelddadig wilden zijn," vertelt politieagent Robishaw in een interview dat in de documentaire wordt uitgezonden. "Ze schreeuwden dingen als: 'We komen voor je, Pence. Je kunt je niet verstoppen. We zullen je vinden'. Als ik zou zeggen dat ik niet bang was, zou ik liegen. Ik was doodsbang. Ik wist niet wat ik moest doen," getuigde hij. De politieagent noemde specifiek Chansley en voegde eraan toe dat de relschopper een speer vasthield.
"Geweld met geweld beantwoorden zou niet veilig zijn geweest voor mij en de andere agenten. Gezien hun aantal in vergelijking met dat van ons, wist ik van tevoren dat we hen op geen enkele manier fysiek in bedwang konden houden, dus nam ik het besluit om te proberen met hen te praten," legde de agent uit. Over zijn moment met Jacob Chansley op de senaatsvloer zei hij: "Ik zag de sjamaan en ging achter hem staan en toen besefte ik dat ik nu alleen was. Ik was alleen. Hij gaat naar het podium en in mijn hoofd denk ik: 'Ik kan niets doen. Ik kan alleen maar bevelen roepen en als ze ernaar luisteren, prima. Als ze dat niet doen, kan ik ze niet dwingen, daar ik er alleen voor sta."
Gecontacteerd door AFP, citeerde de Capitoolpolitie de getuigenis van de officier op 8 maart 2023, en voegde eraan toe dat hoewel hij "sterk in de minderheid was door de relschoppers", hij toch had "geprobeerd om iedereen uit het Huis te krijgen".
Bij zijn veroordeling tot 41 maanden gevangenisstraf in november 2021 herinnerde aanklager Kimberly Paschall eraan dat Jacob Chansley lang voor de gebeurtenissen van 6 januari "vitriolische berichten" op sociale media had geplaatst tegen "corrupte politici en verraders in de regering". "Als de verdachte vreedzaam was geweest, zou hij hier vandaag niet zijn," zei ze.
Jacob Chansley zelf betuigde zijn berouw in de rechtbank. "Mannen van eer geven toe dat ze fout zaten. Ik was verkeerd om het Capitool binnen te gaan. Ik had geen excuus," zei hij. "Ik ben geen gewelddadige man, ik ben geen opstandeling en zeker geen terrorist. Ik ben gewoon een goede man die de wet overtrad," legde hij uit en zei dat hij leed aan "persoonlijkheidsstoornissen". In de eenzame opsluiting in de gevangenis zei hij dat hij de tijd had om in de spiegel te kijken en tegen zichzelf te zeggen: "Man, je hebt het echt verknald."
Voor zijn proces verzekerde zijn advocaat Albert Watkins dat Jacob Chansley inmiddels de QAnon-beweging had afgezworen en zei dat hij "teleurgesteld" was in Donald Trump.
Een "fout" volgens de leider van de Republikeinen in de Senaat
In een interne memo, waarvan de authenticiteit door AFP werd geverifieerd, uitte hoofd van de Capitoolpolitie J. Thomas Manger sterke gevoelens over de Tucker Carlson-show die op 6 maart werd uitgezonden. "Gisteravond zond een opinieprogramma een commentaar uit vol beledigende en misleidende conclusies over de aanslag van 6 januari," schreef hij op 7 maart 2023. "Zeggen dat onze agenten de relschoppers bijstonden en optraden als 'reisleiders' is een valse beschuldiging. Het is schandalig en onjuist."
"Het programma heeft handig gebruik gemaakt van de rustigere momenten uit onze 41.000 uur beeldmateriaal. Het commentaar biedt geen context voor de chaos en het geweld die voor of naast deze minder gespannen momenten plaatsvonden," voegde hij eraan toe. Het aantal relschoppers dwong de politie om "de-escalatietactieken te gebruiken om te proberen de relschoppers te overtuigen het gebouw te verlaten", schreef hij.
Op basis van de brief van Manger zei Senaat Republikeins leider Mitch McConnell dat Fox News een "fout" maakte door de aanval op het Capitool te laten zien "op een manier die volledig afwijkt van wat het hoofd van de Capitoolpolitie denkt". AFP nam contact op met Fox News voor een reactie, maar het netwerk had nog niet gereageerd toen dit artikel werd gepubliceerd.
"Meer dan 140 politieagenten raakten gewond op 6 januari. Ik heb het al eerder gezegd: hoe durft iemand de hel waar ze doorheen zijn gegaan te minimaliseren of te ontkennen", postte de Amerikaanse president Joe Biden op Twitter, waarmee hij zijn steun betuigde aan de Capitoolpolitie. "Ik hoop dat de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden schaamte voelen voor wat er is gedaan om onze rechtshandhaving te ondermijnen.
Ongeveer 1.000 mensen zijn gearresteerd in verband met de aanval op het Capitool, volgens het Amerikaanse ministerie van Justitie, waaronder 326 worden beschuldigd van het aanvallen, verzetten of hinderen van de politie.
AFP heeft hier, hier en hier verschillende verificatie-artikelen over de aanslag op het Capitool gepubliceerd.
Fox News aangevallen voor het verspreiden van Trump's "leugens"
De verklaringen van Carlson komen nu de fabrikant van elektronische stemmachines Dominion Voting Systems, een rechtszaak heeft aangespannen tegen Fox News. De fabrikant, die 1,6 miljard dollar schadevergoeding eist, meent dat het door het tv-station is belasterd omdat het in de uitzending beweerde dat zijn machines werden gebruikt om de resultaten van de door Donald Trump verloren presidentsverkiezingen van 2020 op verschillende plaatsen in de VS te vervalsen.
Beëdigde verklaringen en uitwisselingen tussen leidinggevenden bij het netwerk, ingediend en openbaar gemaakt in de afgelopen dagen, tonen aan dat Fox News eigenaar Rupert Murdoch en een aantal leidinggevenden bij het netwerk privé de leugens van Donald Trump en zijn aanhangers over een vermeende gestolen verkiezing afkeurden, maar de uitzending ervan goedkeurden.
Tucker Carlson was ook een van de meest zichtbare promotors van samenzweringstheorieën rond de gebeurtenissen van 6 januari 2021. Hij produceerde een driedelige serie, uitgezonden op Fox, waarin de inval in het Congres wordt afgeschilderd als een operatie die in werkelijkheid is opgezet door de FBI en "antifa"-activisten om Donald Trump-aanhangers in de val te lokken.
16 maart 2023 We hebben andere foto's geplaatst
Heeft u content gezien die u door AFP wilt laten verifiëren?
Neem contact met ons op