Serviërs protesteren tegen corruptie, niet tegen 'de islam' of 'links'
- Gepubliceerd op 16 december 2025 om 11:28
- Leestijd: 3 min
- Door: Liesa PAUWELS, Mina PEJAKOVIC, AFP Nederland, AFP Belgrado
In 2025 vindt in Servië een golf van door studenten geleide protesten tegen corruptie plaats. De protesten worden aangewakkerd door een dodelijk ongeval waarbij een luifel van een onlangs gerenoveerd treinstation instortte als gevolg van wat gezien wordt als corruptie bij de overheid. Een video van een massaal protest in Belgrado ging in december 2025 viraal in verschillende talen, waaronder het Nederlands, maar met de valse bewering dat Serviërs de straat op gingen om zich uit te spreken tegen 'de islam' en 'links'. Het protest dat in de video te zien was, vond echter plaats in maart in de hoofdstad Belgrado en werd georganiseerd om de corruptie in het land aan de kaak te stellen.
"Naar verluidt gingen 1,37 miljoen christenen in Servië de straat op om het land buiten de invloedssfeer van het links/islamitische westen te houden", luidde het bijschrift van de video die meer dan 400 keer werd gedeeld. In de video staat een enorme menigte op een groot plein in de Servische hoofdstad Belgrado, zwaaiend met Servische vlaggen. De clip werd opgenomen vanaf het balkon van een appartement.
Dezelfde video en beweringen werden ook in het Nederlands gedeeld op Facebook en in andere talen zoals het Engels, Frans, Duits, Grieks en Spaans.
De demonstratie uit de video werd echter georganiseerd tegen de corruptie in Servië en houdt geen verband met 'christelijke waarden', 'de islam' of 'links' zoals online wordt beweerd.
De protesten namen toe nadat het dak van een net gerenoveerd treinstation in de stad Novi Sad in november 2024 instortte. 16 mensen kwamen daarbij om en één persoon raakte ernstig gewond. De tragedie wakkerde de al lang sluimerende woede aan over wat demonstrantien zien als de wijdspreide corruptie in de regering van de Servische president Aleksandar Vucic en het lakse toezicht op bouwprojecten. Het afgelopen jaar organiseerden studenten en sympathisanten van de anticorruptiebeweging bijeenkomsten in heel Servië. Daarbij gingen tienduizenden mensen de straat op in de grote steden.
Anti-corruptieprotest in maart 2025
Een omgekeerde zoekopdracht met keyframes uit de video laat zien dat de beelden van het protest niet recent zijn en minstens negen maanden geleden werden gepubliceerd. De oudste berichten die AFP tegenkwam, dateren van 15 maart 2025, zoals hier, hier, hier en hier.
Een van de accounts die op 15 maart 2025 dezelfde video plaatste, plaatste ook verschillende soortgelijke video's vanuit hetzelfde perspectief, ogenschijnlijk vanaf hetzelfde balkon gefilmd. In één video luidt het bijschrift (hier gearchiveerd) in het Engels: "Belgrado, 15 maart 2025 – meer dan 750.000 mensen protesteren tegen het regime en corruptie". Een andere opmerking van de eigenaar van het account onder een van de video's geeft wat extra context (hier gearchiveerd): "Gisteren, 15 maart 2025, vond in Servië een van de grootste protesten in decennia plaats".
"De door studenten geleide demonstratie, genaamd ‘15 voor de 15’, was de opeenstapeling van maandenlange anticorruptieprotesten die plaatsvonden na de instorting van een stationsoverkapping in Novi Sad in november 2024", schreef de auteur.
Volgens berichten in de media trok het protest in Belgrado op 15 maart ongeveer 275.000 tot 325.000 mensen en was het een van de grootste demonstraties in Servië in decennia. Ook AFP berichtte over de demonstratie.
Een AFP-verslaggever in Belgrado herkende de locatie uit de video ook als het Slavija-plein, een van de grootste pleinen in de Servische hoofdstad. We hebben op Google Maps de exacte plek gevonden waar de video is opgenomen: in een van de flatgebouwen aan de Beogradska-straat, tegenover een park waar demonstranten zich hadden verzameld. De gebouwen op de achtergrond komen overeen met die op Google Street View.
Dronebeelden van AFP van die dag laten ook zien hoe duizenden demonstranten zich op dezelfde locatie op het Slavija-plein verzamelen. Op de beelden zijn hetzelfde park en de weerspiegeling van de blauwe lichten van het gebouw achter de straat parallel aan het park te zien.
Op een andere video van AFP is een menigte te zien vanuit dezelfde hoek als die in de video op sociale media. De verkeerslichten en het hoge gebouw aan de andere kant van het park zijn zichtbaar.
Soortgelijke video's van hetzelfde protest op 15 maart in Servië zijn eerder ook in andere landen gebruikt met valse beweringen dat ze andere protesten zouden tonen. AFP heeft deze hier, hier en hier ontkracht. De studentenprotesten werden ook in Servië het doelwit van desinformatie. Factchecks hierover kan je hier terugvinden.
Copyright © AFP 2017-2025. Voor commercieel gebruik van deze inhoud is een abonnement vereist. Klik hier voor meer informatie.
Heeft u content gezien die u door AFP wilt laten verifiëren?
Neem contact met ons op